कला इतिहास

दातेगडाबद्दल माहिती द्या?

2 उत्तरे
2 answers

दातेगडाबद्दल माहिती द्या?

1
*🏪 किल्ले दातेगड* 








 


————————————————
★माहिती सेवा ग्रूप पेठवडगाव कोल्हापूर★
————————————————
पाटण जवळील दातेगड हा किल्ला प्रेक्षणीय असून देखील उपेक्षित राहिलेला आहे. https://bit.ly/3Eg0UWm चारी बाजूंनी नैसर्गिक काळ्या कातळाची तटबंदी लाभलेल्या दातेगडाचे दुर्गवैशिष्ट्ये म्हणजे या गडावरील बऱ्याच वास्तू दगडातच खोदून तयार केल्या आहेत.


स्थलनिर्देश दातेगडास भेट देण्यासाठी आपणास कराड-कोयनानगर मार्गावरील पाटण हे गाव गाठावे. गावातून चाफोली रोड जातो त्या रस्त्याने 15 मिनीटे चालल्यानंतर डाव्या बाजूलाच लाल मातीची मळलेली पायवाट दिसते. या पायवाटेने थोड पुढे गेल्यानंतर दातेगडावरून उतरत आलेल्या डोंगरधारेस भिडायचे या रस्त्याने 45 मिनीटे चालल्यानंतर एक दर्गा लागतो. या दर्ग्यासमोरून टेकडीच्याच धारेवरून मळलेल्या पायवाटेने आपण पठारावर पोहोचतो. तिथून साधारण 20 मिनीटे चालल्यानंतर गडाच्या पायथ्याचे टोळेवाडी गाव लागते. हा भाग डोंगराळ असल्याने गडावर पोहोचण्यासाठी स्थानिक लोकांच मदत घ्यावी, अन्यथा भरकटण्याची शक्‍यता आहे. 🎫संक्षिप्त पूर्वइतिहास : दातेगडास शिवकालात सुंदरगड असेही नाव होते. दातेगडावरील खडकात खोदलेली विहीर व टाकी यावरून हा किल्ला शिवपूर्वकालीन असावा असे वाटते. शिवकालात गडावर कचेरी व कायम शिबंदी होती. 𝔐𝔞𝔥𝔦𝔱𝔦 𝔰𝔢𝔳𝔞 𝔤𝔯𝔬𝔲𝔭 𝔭𝔢𝔱𝔥𝔳𝔞𝔡𝔤𝔞𝔬𝔫या शिबंदीकरता गडाशेजारच्या गावातील जमिनी नेमून देण्यात आल्या होत्या. पुढे हा किल्ला काही काळ मोगलांच्या अधिपत्याखाली होता. मे 1818 मध्ये कॅप्टन ग्रॅट याने हा किल्ला न लढताच जिंकला.
👉गडाची सद्यस्थिती व पाहण्यासारखी ठिकाणे :
टोळेवाडी पार केल्यानंतर रस्त्याच्या डाव्या बाजूला लाल मातीची लाल मातीची मळलेली पायवाट दिसते. या पायवाटेने टेकडी पार केल्यानंतर पुढे पायऱ्याच्या वाटेने गडावर पोहोचायचं, दर्ग्यापासून दातेगडावर पोहोचण्यासाठी दोन तास लागतात. गडाचे क्षेत्रफळ दोन हेक्‍टर आहे. गडाच्या पश्‍चिम बाजूस भग्न प्रवेशद्वार आहे. या बाजूस जाण्यासाठी पश्‍चिम तटाजवळील कातळात खोदलेल्या तीस पायऱ्या आहेत. 1967 च्या प्रलययकारी कोयनेच्या भूकंपात हा दरवाजा कोसळला. येथे शेजारीच सहा फूट उंचीची श्री गणेशाची मूर्ती असून तिचे कान जास्वंदीच्या पाकळीसारखे कोरलेले आहेत. या मूर्ती शेजारीच उजव्या हाताला दहा फूट उंचीची श्री हनुमंताची मुर्ती आहे. हा सर्व परिसर पाहून परत पायऱ्यांच्या मार्गाने वर यायचं थोडं पुढे गेल्यानंतर तीस मीटर खोल असलेली खडकात खोदलेली लांबट आकाराची विहीर दिसते. तिच्या पायऱ्यांनी खाली तळात गेल्यानंतर पाण्याच्या थोड अलीकडं डाव्या हातास खडकात खोदलेले महादेवाचे मंदीर लागते. या छोट्या मंदीरात शिवलिंग व नक्षीदार नंदी आहे. ही वैशिष्ट्यपूर्ण विहीर दातेगडाचे मुख्य आकर्षण आहे. ही विहीर पाहून परत वर यायचं. गडाच्या उत्तर बाजूस गेल्यावर कातळात 8-10 फूट खोदलेला चौकोन दिसतो. गडाच्या या उत्तर बाजूची तटबंदी मात्र अजूनही चांगल्या अवस्थेत आहे.
संपूर्ण गड फिरण्यास दोन तास पुरतातhttps://whatsapp.com/channel/0029VaPJhXL84Om4z32l8I24


0
दातेगड हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील सातारा जिल्ह्यात असलेला एक डोंगरी किल्ला आहे. ह्या गडाला 'दातात्रेय गड' असेही म्हणतात.

इतिहास:

  • हा किल्ला शिलाहार वंशाच्या भोज राजाने इ.स. ११९० मध्ये बांधला.
  • इ.स. १६७३ मध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांनी हा किल्ला जिंकला.
  • इ.स. १७०६ मध्ये हा किल्ला औरंगजेबाने जिंकला आणि त्याचे नाव 'फत्तेगड' ठेवले.
  • इ.स. १७०९ मध्ये मराठा सैन्याने पुन्हा हा किल्ला जिंकला.

भौगोलिक माहिती:

  • हा किल्ला सह्याद्री पर्वतरांगेत आहे.
  • समुद्रसपाटीपासून ह्याची उंची अंदाजे १,०७९ मीटर (३,५४० फूट) आहे.
  • गडावरून परिसरातील डोंगर आणि दऱ्यांचे विहंगम दृश्य दिसते.

गडावर जाण्याची माहिती:

  • जवळचे शहर: वाई
  • जवळचे रेल्वे स्टेशन: सातारा
  • गडावर जाण्यासाठी वाईपासून बस किंवा टॅक्सी उपलब्ध आहेत.

गडावरील ठिकाणे:

  • मंदिरे
  • पाण्याचे टाके
  • तटबंदी

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

उत्तर लिहिले · 9/4/2025
कर्म · 720

Related Questions

सोनू नावाचा मुलगा, चित्रकलेची आवड, शाळेत चित्रकला स्पर्धा जाहीर, सहभाग, चित्र काढण्यास सुरुवात, रंग पेटीतील रंग संपले, सोनू निराश, हार न मानणे, चित्र पूर्ण, प्रथम क्रमांक, कौतुक?
बुरुोंडीच्या गणेश बद्दल माहिती सांगा?
भारतीय मंदिरे हेमाडपंथी आहेत असे म्हटले जाते. हेमाडपंथी म्हणजे नेमके काय?
मुंबईच्या किल्ल्यांची माहिती द्या?
नरसिंग वर्मा यांच्या काळात _______येथील रथमंदिरे अखंड पाषाणात खोदावली गेली?
नरसिंग वर्मा यांच्या काळात _______येथील रथमंदिरे अखंड पाषाणात?
महिला कीर्तनकार जैतुनबी यांच्याबद्दल माहिती द्या?