आज आपण या ब्लॉगमध्ये मराठी पत्र लिहिणे हे बघणार आहोत मराठी पत्र लिहिणे (पात्रा लेखण मराठी) करत असताना त्यामध्ये कोणते कोणते गुणांच्‍या गुण आहेत ते देखील आपण भरत आहोत.

पत्र लेखन मराठी – मराठी पत्रलेखन

पत्रलेखन : पत्रलेखन : एक असे साधन मराठी ज्याच्या दूर असलेल्या व्यक्तीशी संपर्क केला. काही लोकांना वाटते की पत्र लिहिणे कठीण आहे. वास्तविकतेत आदर्श पत्र लिहिणे ही एक कला आहे. पत्र लेखनात व्याचेकरण मूल्य संख्या असते. पत्र लिहिण्यासाठी चालती भाषा कार्यार्थी शब्दाची असते.

सामग्री लपवा 

१ पत्र लेखन मराठी – मराठी पत्रलेखन

2 औपचारिक पत्र

३ औपचारिक पत्रलेखन कसे करावे ?

4 अनौपचारिक पत्र

5 अनौपचारिक पत्रलेखन कसे करावे ?

6 पत्रिका वापरल्या जाणाऱ्या संक्षेपांचे अर्थ :

७ औपचारिक पत्रलेखनाचे नियम (मराठीत औपचारिक पत्राचे नियम)

8 पत्र लिहिण्याच्या शक्‍तीत पुढील पाच भाग

9 पत्रलेखन मराठी उदाहरणे / नमुना

९.१ १) शुल्क माफीसाठी प्रिंसिपल पत्र

९.२ २) बोनाफाईड प्रमाणपत्रे यासाठी पत्र

९.३ ३) मतदानातून रजा तयार करण्यासाठी अर्ज करण्यासाठी विनंती

10 संबंधित

आजहीसंचार मॉडेड मोबाईल इंटरनेट दूरसमूह तथापि, पत्रांची किंमत कमी नाही. आजही, घनिष्ठ संबंध जतन करण्यासाठी आणि सरकारी व्यवसायासाठी पत्र आवश्यक आहेत. एकमेव पत्र हे अभिव्यक्ती एक शक्तिशाली आणि सुलभ माध्यम आहे.

पत्रलेखनाचे दोन प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत.

औपचारिक पत्र

कार्यालयीन तसेच व्यवसायिक पत्रांचे स्वरूप हे औपचारिक असते. काही औपचारिक कासंबंधात विशिष्ठ व्यक्तीशी, संस्था किंवा सरकारी कार्यालयाशी संपर्क साधलेला संवाद म्हणजे औपचारिक पत्र व्यवहार होय.

हे पत्र मुख्याध्यापक, व्यापारी, व्यापारी, ग्राहक, पुस्तक विक्रेते, संपादक लोकांना सल्ला दिला जातो. स्वत: सांगणे तर औपचारिक पत्र हे वैयक्तिक आणि नातेसंबंध नसलेल्या लोकांना दिले जाते. या पत्रातली भाषा सभ्य असते.

 

सरकारी कार्यालयाचार्य, प्रकाशक, व्यावसायिक संस्था, दुकानदार इतर काही लिहून ठेवलेले औपचारिक पत्रे श्रेणीत असे, प्रचलित.

औपचारिक पत्रलेखन कसे करावे ?

पत्राच्या सुरुपातीला उजव्या कोपऱ्यामध्येस्वतःचे नाव, पत्ता आणि त्याखाली दिनांक लिहावा. पत्रातील मजकूर विषयाला धरूनच लिहावा. पत्राची भाषा साधी सरळ आणि औपचारिक असावी. अनावश्यक गोष्टी टाळाव्यात . या प्रत्राची भाषा औपचारिक असली तरीही , ती वाचणाऱ्याला पत्राचे महत्व वाटेल अशी भारदस्त असावी.त्या खाली उजव्या कोपऱ्यामध्ये प्रति असे लिहून ज्यांना पत्र पाठवायचे आहे त्यांचा पत्ता आणि पद लिहावे . यानंतर विषय आणि संदर्भ लिहून . पुढे पत्राच्या मजकुराला सुरुवात करावी. औपचारिक पत्राचा सविस्तर आराखडा पुढे दिला आहे. त्यानुसारच पत्राची मांडणी करावी.

अनौपचारिक पत्र

अनौपचारिक पत्र हे मित्र, नातेसंबंधी, कुटुंबातील सदस्य व इतर नात्यातील ओळखीच्या लोकांना लिहिले जाते. या पत्रात सुखदुःख, उत्साह, प्रेम, अभिनंदन व शुभेच्छा इत्यादींचा समावेश असतो. अनौपचारिक पत्राची भाषा सौम्य हृदयस्पर्शी व प्रेमळ असते.

जवळचे नातेवाईक, मित्र, परिचित, इत्यादींसाठी लिहिलेले असे पत्र अनौपचारिक पत्र असे म्हणतात. यांना वैयक्तिक पत्र असेही म्हटले जाते.

अनौपचारिक पत्रलेखन कसे करावे ?

पत्राच्या सुरुवातीला उजव्या कोपऱ्यामध्ये स्वतःचे नाव, पत्ता व त्याखाली दिनांक लिहावा. अनौपचारिक पत्रांमध्ये स्वतःचे नाव लिहिले नाही तरी चालते. पत्रातील मजकूर सविस्तर विषयाला धरूनच असावा. या पत्राची भाषा साधी आणि सरळ आणि जिव्हाळ्याची असावी. आपल्यापेक्षा वयाने मोठ्या असणार्या व्यक्तींना पत्र लिहित असताना त्यातून नम्रता व्यक्त व्हायला हवी. घरगुती पत्रांचा प्रारंभ आणि शेवट हा अनौपचारिक मजकूर व घरगुती चौकशी यांनी करावा.

पत्रामध्ये वापरल्या जाणाऱ्या संक्षेपांचे अर्थ :

शि.सा.न.वि.वि. – शिरसाष्टांग नमस्कार विनंती विशेष .

सा.न.वि.वि. – साष्टांग नमस्कार विनंती विशेष

स.न.वि.वि. – सप्रेम नमस्कार विनंती विशेष.

चि. – चिरंजीव

श्री. – श्रीयुत ; सौ. – सौभाग्यवती ; श्रीम. – श्रीमती

ती. – तीर्थरूप

ती.स्व. – तीर्थस्वरूप

अ. आ. – अनेक आशीर्वाद

ता.क. – ताजा कलम

दि. – दिनांक ; ता. – तारीख

मा. / मान. – माननीय

औपचारिक पत्रलेखनाचे नियम (Rules Of Formal Letter In Marathi)

‘सेवेमध्ये, असे लिहून पत्र प्राप्तकर्त्याचे पदनाम आणि पत्ता लिहून पत्र सुरू करा.

विषय – ज्या विषयी पत्र लिहिले जात आहे, ते केवळ एका वाक्यात आणि एका शब्दात लिहा.

संबोधन – ज्याचे पत्र लिहिले जात आहे – महोदय/महोदया, सर / मॅडम, आदरणीय, इत्यादी सौजन्याने शब्द वापरा.

स्वाक्षरी आणि नाव – धन्यवाद म्हणून किंवा दु: खाबद्दल क्षमा असा शब्द वापरला पाहिजे आणि शेवटी, प्रामाणिकपणे, तुमचा विश्वासू, अर्जदाराला लिहून आपली स्वाक्षरी तयार करा आणि त्या खाली आपले नाव लिहा.

प्रेषकाचा पत्ता – शहर परिसर / परिसर, शहर, पिनकोड इ.

दिनांक – पत्रात दिनांक नमूद करणे सर्वात महत्वाचे असते.

पत्र लेखनाच्या रचनेत पुढील पाच मुद्दे येतात

शीर्षक (Heading)

अभिवादन (Saluation)

गाभा (Content)

समारोप (Conclusion)

सही (Signature)

Patra Lekhan In Marathi Examples / Namuna

1) शुल्क माफी साठी प्रिंसिपल पत्र

सेवेमध्ये,

प्राचार्य जवाहर पब्लिक स्कूल

जनकपुरी, दिल्ली -18

विषयः शुल्क माफीसाठी प्रधानाचार्य पत्र.

सर,

मी आपल्या शाळेच्या 10 व्या वर्गाच्या विद्यार्थ्यासाठी विनंती करतो. माझ्या वडिलांनी त्यांच्या लहान व्यवसायाद्वारे कुटुंबास कठोर परिश्रम केले. वाढत्या चलनवाढीमुळे अनेक समस्या येत आहेत. घरात आवश्यक वस्तूंची कमतरता आहे. माझे चार भाऊबंद वेगवेगळ्या शाळांमध्ये शिकत आहेत, त्यांची शिक्षण – खर्चाचा भार इ. वडिलांच्या डोक्यावर भरलेला आहे.

मी माझ्या वर्गाचे परिश्रमपूर्वक विद्यार्थी आहे आणि नेहमीच प्रथम श्रेणीत येतो. मला खेळामध्येही खूप रस आहे.

 

म्हणून तुम्ही विनंती करता की कृपया माझ्या शाळेची फी क्षमा करा जेणेकरुन मी अभ्यास करू शकेन. माझे स्वागतकर्ते तुम्हाला खूप आभारी असतील.

तारीख: ………………….. तुमचा आज्ञाधारक शिष्य

जय प्रताप

वर्ग 10

 

2) बोनाफाईड प्रमाणपत्र मिळावे यासाठी पत्र

प्रति,

माननीय मुख्याध्यापक,

अ ब क शाळा / कॉलेज,

आ ब रोड,

पिनकोड

विषय : बोनाफाईड प्रमाणपत्र मिळण्याबाबत

महोदय,

मी विनंती करतो की मी आपल्या शाळेच्या __________ कक्षातील विद्यार्थी आहे. मला बँकेमध्ये बचत खाते उघडण्याची गरज आहे, त्यासाठी मला वास्तविक प्रमाणपत्र आवश्यक आहे. कारण माझ्याकडे अद्याप प्रमाणपत्र नाही.म्हणून मला वास्तविक प्रमाणपत्र देण्याची कृपा करावी. कळावे!

धन्यवाद !

आपला विश्वासू विद्यार्थी

(नाव)

3) शाळेतून रजा मिळवण्यासाठी प्राध्यापकांना विनंती अर्ज

दिनांक २८/१२/२०१९

प्रति,

माननीय मुख्याध्यापक,

वसंतराव नाईक विद्यालय विद्यालय,

दादर.

महोदय,

मी आपल्या शाळेचा इयत्ता १० वी क, मध्ये शिकणारा विद्यार्थि आहे. या पत्राद्वारे मी आपणास अर्ज करतो की, मी पुढच्या आठवड्यात माझ्या मोठ्या भावाच्या लग्नासाठी गावी जाणार आहे. तरी मी, दिनांक ५ जानेवारी ते १० जानेवारी पर्यन्त उपस्थित राहु शकणार नाही. तरी आपणास विनंती आहे की मला ६ दिवसांची रजा मिळावी. यासाठी मी आपला सदैव आभारी राहीन. मी माझा उर्वरित अभ्यास रजेवरून आल्यावर पूर्ण करेन.

आभारी आहे.

आपला आज्ञाधारक विद्यार्थि