जमिनीमध्ये पाणी तिथे कसे सापडते?
- भूजल सर्वेक्षण (Geological Survey):
भूजल सर्वेक्षणामध्ये जमिनीची रचना, खडकांची माहिती आणि भूभागाचा अभ्यास केला जातो. या माहितीच्या आधारावर, पाणी कोणत्या ठिकाणी असण्याची शक्यता आहे याचा अंदाज लावला जातो.
- भूभौतिकीय सर्वेक्षण (Geophysical Survey):
या पद्धतीत भूकंपांचे धक्के, विद्युत प्रतिरोधकता (electrical resistivity) आणि गुरुत्वाकर्षण (gravity) यांचा वापर करून जमिनीखालची रचना समजून घेतली जाते. पाणी असलेल्या ठिकाणी विद्युत प्रतिरोधकता कमी होते, ज्यामुळे ते क्षेत्र शोधले जाते.
- उपग्रह प्रतिमा (Satellite Imagery):
उपग्रहांनी घेतलेल्या प्रतिमांचा वापर करून जमिनीवरील ओलावा आणि वनस्पतींची वाढ यांचा अभ्यास केला जातो. ज्या भागात वनस्पतींची वाढ चांगली असते, तिथे पाण्याची उपलब्धता अधिक असण्याची शक्यता असते.
- पारंपरिक पद्धती:
ग्रामीण भागात आजही काही पारंपरिक पद्धती वापरल्या जातात, ज्यात नारळाच्या साहाय्याने किंवा विशिष्ट झाडांच्या निरीक्षणाने पाणी शोधले जाते.