महाभारत

ॐ श्री हरी 

ॐ नमोजी आद्या | वेदप्रतिपाद्या | जय जय संवेद्या |  

 देवा तूचि गणेशु सकलार्थ मति प्रकाशु म्हणे निवृतिदासु जो जी अवधारी जी |

प्रश्न असा आहे की त्याला उत्तर नाही असे होणार नाही.

मानवाची निर्मिती कशी झाली.. याला इतिहास साक्षी आहे.

सर्व जन्माच्या शेवटी मनुष्य जन्म पावे पोटी याउपरी उत्तम किरिटी मी रचिली नाही...

आता या जन्मी तरी साधी नारायण नाहीतर हीन पशुहून...

निद्रा भोजन भोग भय यह पशु पूरक समान  |

ज्ञान अधिक एक नरन में, ज्ञान बिना पशु जान  ||

मनुष्य जन्म, मनुष्य स्वभाव, माणसाला दोन मने, संवेदना, एकत्र येणं ,बसणं , आधार घेणं देणं , भूख भागवणं , निद्रा घेणं  ,भय दूर  करणं , प्रेम प्रेरणा विवेकी विचार विश्वास स्थैर्य यासाठी सहवास संवाद चर्चा करत हे मानवी जीवन जगण्याचा सतत सक्रीय प्रयत्न झाला आणि तशीच ही वाटचाल सुरू आहे हे लक्षात येते. ....

या जन्मावर शतदा प्रेम करावे....

असे उद्बोधन प्रबोधन प्रवचन कीर्तन आख्यान व्याख्यान होतच असतात. जीवनपद्धती वर टिका टिप्पणी निंदानालस्ती द्वैषवैर मनी बाळगून हिंसा ही होते. 

जीवन म्हणजे काय ? अखंड जनजागृती सुरू आहे 

तरीही माणसाला माणूस प्रिय असावा की नाही ? पण काहीजन निंदानालस्ती द्वैषवैर मनी बाळगून जीवन व्यतीत करत आहेत.

 माणुसकी धर्म वाढवत रहावा यासाठी अनेक संतवचने गुरूवचने सांगितले जातात. तिचे पालन करावे लागेल.

संत ना होते जगतमें तो जल मरता संसार.

सद्गुरू येत असे या जगती सुखमय करण्यासी संसार...

हे सत्कृत्य आचरण नीतीत उतरणारा जीवभाव सर्वांठायीं असावा असे वाटते. 

नीती अनीतीच्या सर्व बाबी विचारात घेऊन राज्यशकट करावे लागते. हे जरी खरे असले तरी माणसाला माणसासारखे वागवावे . माणूस प्रथम ... त्यामुळे सेवा महान आहे. देवांचा देव ही करतो भक्तांची चाकरी ...हा विश्वास स्थिरमन दृढतेचा दाखला आहे.

हे वर्तमान समोर आहे. आजची परिस्थिती वस्तुस्थिती पाहता मानवी जीवन आत्मज्ञानानं भरून टाकतील अशी निर्मल सेवा अमृता सारखी गोड कार्यपद्धती कार्यप्रणाली विकसित करण्यात यावी .

परंतु माणसं डोळस असूनही वाट भरकटत आहेत.

उघडा डोळे बघा नीट...ही आजची परिस्थिती काय आहे ?

नेतेमंडळी ही अराजकता निर्माण कशी होईल व काही सत्तापिपासू बनून जीवनचक्रास अवरोध निर्माण करत आहेत.

आपण सुजाण नागरिक म्हणून परिवर्तन मिलवर्तन घडवून आणलं पाहिजे.

योग्य जाणीवेतून सुंदर कामगिरी करत एकनिष्ठ राहण्याची शपथ घेतली पाहिजे.

पैसा सत्ता या बाबी गौण आहेत. मनुष्य स्वभाव सद्गुणांची खान आहे ते आचार विचार उच्चार यांनी जीवन वस्त्र तुणले पाहिजे. बहोत सुकृताची जोडी तेणें विठ्ठली आवडी....असे सुकृत कर्म उभे राहिले तर हे ..रुप पाहता लोचनी सुख झाले हो साजणी..असं सुंदर दर्शन होईल.

जीवन सुंदर आविष्काराने प्रकट करता येते .

आणि म्हणूनच कथा व्यथा रामायण महाभारत या गोष्टींचे भान नभाएवढं ठेवून माणुसकी धर्म जोपासला जावा .तरच आजचं वास्तव यथार्थ दर्शन होत जाईल. 

चांगल्याला चांगलं म्हणण्याची पद्धत मानविय सद्गुणांनी युक्त रहावी .

माणसाला प्रेम प्रेरणा नम्रता सहनशीलता करूणा दया क्षमा शांती शिस्त समाधान अंगी सद्गुणांची दिव्य रास जपता आली पाहिजे.

हे जीवन पुन्हा , पुन्हा नाही.

सातत्याने प्रबोधन होऊन ही मनाची मानसिकता अतिशय काळंवडली गेली आहे.हे कां असं व्हावं. नरेचि केला हीन किती नर ...माणूसच कारणीभूत आहे.

कोणाचाच कोणावरही विश्वास उरलेला नाही.

सारे मुखवटे घालून षडयंत्री पाताळयंत्री बनलेत, त्यांच्या या कटकारस्थानी धोरणांमुळे हे घातक विष पसरविण्याचे काम होत आहे.

 माणसाला आपले हित कळावे , त्यास स्थिरता विशालता आनंद प्रसन्नता शांतता तत्परता समाधान सुख कशात आहे हे लक्षात येत नाही.

आणि मग काय करू आणि काय करु नये ही संदिग्धता निर्माण झाली आहे.

एक तत्व दृढ धरी मना हरिसी करुणा येईल तुझी ही आठवण देखील होत नाही.

या वर्तमानी सर्वोत्तम प्रेम कामगिरी करायची आहे हे सत्कृत्य आचरण नीतीत उतरणारा जीवभाव सर्वांठायीं असावा असे सुकृत कर्म उभे रहावे.

सध्या संवेदना या बोथट झाल्या आहेत.

 आपणांस स्थिरता प्रगल्मता विकास गती हवी आहे आणि ती मिळावी म्हणून प्रामाणिक प्रयत्न आवश्यक आहेत.

आठवावे ते रूप आठवावा तो प्रताप ....हे सत्कृत्य साक्षेपी हवेच हवे . धन्यवाद जी. 

धृतराष्ट्र पांडूचा सावत्र भाऊ होता. तो शंभर कौरवांचा पिता होता. त्याच्या पत्नीचे व पट्टराणीचे नाव गांधारी होते. त्याच्या ज्येष्ठ पुत्राचे नाव दुर्योधन होते.

द्रौपदीने केलेली प्रार्थना:

"हे कृष्ण, हे कृष्ण, द्वारकेच्या कृष्णा, माझ्यावर आलेले संकट दूर कर आणि मला या अपमानापासून वाचव."

भावार्थ:

द्रौपदीने अत्यंत आर्ततेने श्रीकृष्णाला आळवले आणि त्यांच्या दैवी शक्तीने तिची लाज राखली.

महाभारतात द्रौपदीने आपल्याबरोबर होण्यासाठी अग्नी देवाची प्रार्थना केली.

स्वयंवरानंतर, जेव्हा द्रौपदी अर्जुनाच्या घरी आली, तेव्हा कुंतीने नकळतपणे तिला पाच पांडवांची पत्नी होण्याचा आदेश दिला. या आदेशाचे पालन करण्यासाठी, द्रौपदीने अग्नी देवाची प्रार्थना केली, ज्यामुळे ती प्रत्येक पांडवाबरोबर विवाह करतेवेळी आपले कुमारपण परत मिळवू शकली.

या घटनेचा उल्लेख महाभारताच्या आदि पर्वात आढळतो.

हा महाभारतातील युधिष्ठिराच्या म्हणजे धर्मराजाच्या तोंडी असलेला श्लोक आहे. पांडवांना वनवासात पाठवल्यानंतर दुर्योधनाला समजले की पांडव हस्तिनापूरच्या जवळच्याच एका वनात राहात आहेत. ही माहिती मिळाल्यानंतर त्यांना खिजवायला धृतराष्ट्राला आपला खरा हेतू न सांगता दुर्योधन वनामध्ये पांडवांना शोधत-शोधत एका सरोवरापाशी येतो तेव्हा चित्रसेन गंधर्व तिथे स्नान करीत असल्यामुळे दुर्योधनाला गंधर्वाचे रक्षक सरोवरात स्नानासाठी प्रवेश करण्यापासून रोखतात त्यावर अर्थातच संतप्त होऊन दुर्योधन गंधर्व सेने सोबत युद्ध करतो त्यात चित्रसेन त्याचा पराभव करतो. दुर्योधनाचे पराभूत झालेले पळपुटे सैनिक पांडवांच्या वनातील निवासाकडे पोचतात आणि धर्मराजाला ही हकीकत सांगतात. त्यावेळी अर्जुन आणि भीम यांना धर्मराज आज्ञा करतो की त्यांनी जाऊन गंधर्व सेनेने बंदी केलेल्या दुर्योधनाला सोडवावे. अर्जुन आणि भीमा ला दुर्योधनाचा झालेला हा अपमान सुखावून जातो याप्रसंगी धर्मराज त्यांना आठवण करून देतो की जरी शंभर कौरव आणि पाच पांडव असे आपण वेगळे असलो आणि आपली परिस्थिती कौरवांना मुळेच ओढवलेली असली तरी संकटाच्या समयी आपण 105 एकत्रच आहोत आणि असायला पाहिजे.

त्याप्रसंगी धर्मराजाने काढलेले हे उद्गार, भाऊबंदकी, हेवेदावे, आपापसातील मत्सर, यामुळे वेगवेगळे झालेल्या सर्वांनी संकटसमयी एकत्र आले पाहिजे आणि शत्रूचा या एकी मुळेच पराभव करता येऊ शकतो याची जाणीव ठेवली पाहिजे, असा उत्तम संदेश देतात. म्हणून हा श्लोक महत्वाचा आहे.