व्यवस्थापन
0
Answer link
वॉटरशेड व्यवस्थापनाची संकल्पना आणि गरज खालीलप्रमाणे:
वॉटरशेड व्यवस्थापनाची संकल्पना:
वॉटरशेड व्यवस्थापन म्हणजे जमिनीवरील पाणी आणि जमिनीचे नियोजन आणि व्यवस्थापन करणे. यामध्ये पावसाचे पाणी जमिनीत मुरवणे, जमिनीची धूप थांबवणे, पाण्याची पातळी वाढवणे, आणि पाण्याचा कार्यक्षम वापर करणे यांचा समावेश होतो.
वॉटरशेड व्यवस्थापनाची गरज:
* पाण्याची कमतरता: वाढती लोकसंख्या आणि बदलत्या हवामानामुळे पाण्याची मागणी वाढत आहे. वॉटरशेड व्यवस्थापनामुळे पावसाचे पाणी जमिनीत मुरवून पाण्याची पातळी वाढवता येते.
* जमिनीची धूप: जमिनीची धूप झाल्यामुळे जमिनीची सुपीकता कमी होते आणि शेतीचे उत्पादन घटते. वॉटरशेड व्यवस्थापनामुळे जमिनीची धूप थांबवता येते.
* पुराचा धोका: पावसाळ्यात जास्त पाऊस झाल्यास पुराचा धोका असतो. वॉटरशेड व्यवस्थापनामुळे पावसाचे पाणी जमिनीत मुरवून पुराचा धोका कमी करता येतो.
* पर्यावरणाचे रक्षण: वॉटरशेड व्यवस्थापनामुळे जमिनीची धूप थांबवून आणि पाण्याची पातळी वाढवून पर्यावरणाचे रक्षण करता येते.
* शेतीचे उत्पादन वाढवणे: वॉटरशेड व्यवस्थापनामुळे पाण्याची उपलब्धता वाढवून आणि जमिनीची सुपीकता वाढवून शेतीचे उत्पादन वाढवता येते.
* ग्रामीण विकास: वॉटरशेड व्यवस्थापनामुळे पाण्याची उपलब्धता वाढवून आणि शेतीचे उत्पादन वाढवून ग्रामीण विकास साधता येतो.
वॉटरशेड व्यवस्थापनाचे फायदे:
* पाण्याची उपलब्धता वाढते.
* जमिनीची धूप थांबते.
* पुराचा धोका कमी होतो.
* पर्यावरणाचे रक्षण होते.
* शेतीचे उत्पादन वाढते.
* ग्रामीण विकास साधता येतो.
वॉटरशेड व्यवस्थापनाची उदाहरणे:
* वनराई बंधारे बांधणे.
* शेतांमध्ये बांध घालणे.
* पाणलोट क्षेत्र विकास योजना राबवणे.
* वृक्षारोपण करणे.
* पावसाचे पाणी जमिनीत मुरवणे.
वॉटरशेड व्यवस्थापन हे पाणी आणि जमिनीचे नियोजन आणि व्यवस्थापन करण्यासाठी एक महत्त्वाची संकल्पना आहे. यामुळे पाण्याची कमतरता, जमिनीची धूप, पुराचा धोका आणि पर्यावरणाचे नुकसान यांसारख्या समस्यांवर उपाय शोधता येतो.
0
Answer link
हॉटेलचे व्यवस्थापन ही एक महत्त्वाची प्रक्रिया आहे, जी हॉटेलचे कार्य प्रभावीपणे चालवण्यासाठी आवश्यक असते. हॉटेल व्यवस्थापनाची संकल्पना आणि गरज खालील प्रमाणे आहे:
हॉटेल व्यवस्थापनाची संकल्पना:
1. सेवा पुरवठा: हॉटेल व्यवस्थापनाचा मुख्य उद्देश ग्राहकांना उत्कृष्ट सेवा पुरवणे आहे. यामध्ये निवास, अन्न, मद्य, मनोरंजन, आणि इतर विविध सुविधा पुरवणे यांचा समावेश होतो.
2. आर्थिक व्यवस्थापन: हॉटेलच्या व्यवसायाला चालवण्यासाठी आवश्यक असलेल्या सर्व आर्थिक व्यवहारांचे योग्य नियोजन आणि व्यवस्थापन.
3. मानव संसाधन व्यवस्थापन: हॉटेलमध्ये काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांचे योग्य प्रशिक्षण, कार्यप्रदर्शन मूल्यांकन आणि प्रोत्साहन देणे.
4. ग्राहक संबंध व्यवस्थापन: ग्राहकांच्या अपेक्षांची पूर्तता आणि त्यांच्या अभिप्रायांवर आधारित सेवा सुधारण्यावर लक्ष केंद्रित करणे.
5. सप्लाय चेन व्यवस्थापन: हॉटेलमध्ये लागणारी सामग्री (खाणपिण, साफसफाई साहित्य, इ.) योग्य वेळेवर आणि उत्कृष्ट दर्जात मिळविणे.
हॉटेल व्यवस्थापनाची गरज:
1. आर्थिक फायदा: योग्य व्यवस्थापनामुळे हॉटेलला अधिक नफा मिळवता येतो, आणि त्याचा व्यवसाय वाढतो.
2. ग्राहकांची समाधानता: व्यवस्थापनाच्या सुधारित प्रक्रियेने ग्राहकांच्या समाधानाची पातळी वाढते, ज्यामुळे त्यांचा व्यवसाय वाढतो.
3. साधनांची कार्यक्षम वापर: संसाधनांचा योग्य वापर करून, कमी खर्चात अधिक कार्यक्षम सेवा प्रदान करता येते.
4. ब्रँड प्रतिष्ठा: चांगल्या व्यवस्थापनामुळे हॉटेलची ब्रँड प्रतिष्ठा तयार होते, आणि ग्राहकांचा विश्वास मिळतो.
5. स्पर्धात्मकता: हॉटेल उद्योगात चांगले व्यवस्थापन असलेली हॉटेल्स स्पर्धेत टिकून राहतात आणि अधिक आकर्षक ठरतात.
हॉटेल व्यवस्थापन ही एक सुसंगत आणि विविध घटकांचा समावेश करणारी प्रक्रिया आहे, जी हॉटेलच्या यशासाठी अत्यंत आवश्यक आहे.
0
Answer link
वॉटरशेड व्यवस्थापन: माहिती
वॉटरशेड व्यवस्थापन म्हणजे नैसर्गिक साधनसंपत्ती आणि जमिनीचा योग्य वापर करून पाण्याचे व्यवस्थापन करणे. यात पाणी, जमीन, वनस्पती आणि प्राणी यांचा एकत्रित विचार केला जातो.
वॉटरशेड व्यवस्थापनाची उद्दिष्ट्ये:
- पाणी आणि जमिनीची धूप कमी करणे.
- पाण्याची उपलब्धता वाढवणे.
- जमिनीची सुपीकता वाढवणे.
- नैसर्गिक साधनसंपत्तीचे संरक्षण करणे.
- ग्रामीण भागातील लोकांचे जीवनमान सुधारणे.
वॉटरशेड व्यवस्थापनाचे फायदे:
- सिंचनासाठी पाण्याची उपलब्धता वाढते.
- पिण्याच्या पाण्याची समस्या कमी होते.
- जमिनीची उत्पादन क्षमता वाढते.
- पूर आणि दुष्काळ यांसारख्या नैसर्गिक आपत्तींचा प्रभाव कमी होतो.
- पर्यावरणाचे संतुलन राखले जाते.
वॉटरशेड व्यवस्थापनामध्ये खालील गोष्टींचा समावेश होतो:
- मृदा आणि जलसंधारण (soil and water conservation).
- वनराई बंधारे (Vanrai bandhare).
- शोषखड्डे (Soak pits).
- सामुदायिक शेती (Community farming).
- जल पुनर्भरण (Water recharge).
वॉटरशेड व्यवस्थापन एकmultidisciplinary दृष्टिकोन आहे, ज्यामध्ये कृषी, वन, जलसंधारण आणि ग्रामीण विकास यांसारख्या क्षेत्रांचा समावेश होतो.
अधिक माहितीसाठी:
0
Answer link
वॉटरशेड व्यवस्थापनाची संकल्पना:
वॉटरशेड व्यवस्थापन म्हणजे नैसर्गिकरित्या तयार झालेल्या भूप्रदेशाचे व्यवस्थापन करणे. या भूप्रदेशातून वाहणारे पाणी एकाच ठिकाणी जमा होते.
यात जमिनीचा आणि पाण्याचा कार्यक्षम वापर करून नैसर्गिक संसाधनांचे संरक्षण करणे, त्यांचे पुनरुज्जीवन करणे आणि योग्य व्यवस्थापन करणे अपेक्षित आहे.
वॉटरशेड व्यवस्थापनाची गरज:
- पाण्याची उपलब्धता वाढवणे: पावसाचे पाणी साठवून भूजल पातळी वाढवणे.
- जमिनीची धूप कमी करणे: जमिनीची धूप कमी करून तिची सुपीकता टिकवणे.
- सिंचनाखालील क्षेत्र वाढवणे: पाण्याच्या व्यवस्थापनामुळे सिंचनाखालील क्षेत्र वाढवणे शक्य होते.
- उत्पादन क्षमता वाढवणे: शेतीत पाण्याची उपलब्धता वाढल्याने उत्पादन वाढते.
- पर्यावरणाचे संतुलन राखणे: नैसर्गिक संसाधनांचे योग्य व्यवस्थापन करून पर्यावरणाचे संतुलन राखणे.
- ग्रामीण विकास: ग्रामीण भागातील लोकांचे जीवनमान सुधारणे, रोजगार वाढवणे.
हे सुद्धा लक्षात घ्या:
- वॉटरशेड व्यवस्थापनामध्ये पाणलोट क्षेत्रातील सर्व नैसर्गिक संसाधनांचा एकत्रित विचार केला जातो.
- स्थानिक लोकांचा सहभाग महत्त्वाचा असतो.
अधिक माहितीसाठी:
तुम्ही खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:
- कृषी विभाग, महाराष्ट्र शासन: krishi.maharashtra.gov.in
- Ministry of Rural Development, GOI: rural.nic.in
0
Answer link
वॉटर व्यवस्थापनाची संकल्पना (Water Management Concept):
वॉटर व्यवस्थापन म्हणजे पाण्याच्या स्रोतांचे नियोजन, विकास, वितरण आणि योग्य वापर करणे. यात पाण्याची उपलब्धता, गरज आणि वापर यांमध्ये संतुलन राखले जाते.
वॉटर व्यवस्थापनाची गरज (Need of Water Management):
- पाण्याची उपलब्धता: जगामध्ये पिण्यायोग्य पाणी मर्यादित आहे. त्यामुळे त्याचे योग्य व्यवस्थापन करणे आवश्यक आहे.
- शेतीसाठी पाणी: शेतीसाठी पाण्याची उपलब्धता आवश्यक आहे, त्यामुळे सिंचनाचे योग्य व्यवस्थापन आवश्यक आहे.
- औद्योगिक गरज: उद्योगांना मोठ्या प्रमाणात पाण्याची गरज असते, त्यामुळे त्याचे नियोजन महत्त्वाचे आहे.
- शहरीकरण: शहरांमध्ये पाण्याची मागणी वाढत आहे, त्यामुळे पाणी व्यवस्थापन आवश्यक आहे.
- पर्यावरण: पाण्याच्या योग्य वापरामुळे पर्यावरणाचे संतुलन राखण्यास मदत होते.
- पूर नियंत्रण: योग्य व्यवस्थापनामुळे पुराचे नियंत्रण करता येते.
वॉटर व्यवस्थापनाचे फायदे (Benefits of Water Management):
- पाण्याची बचत होते.
- शेती उत्पादन वाढते.
- औद्योगिक विकास होतो.
- पर्यावरणाचे संरक्षण होते.
- पूर आणि दुष्काळ यांसारख्या नैसर्गिक आपत्तींना तोंड देण्यास मदत होते.
अधिक माहितीसाठी: भारत सरकार जल संसाधन विभाग
0
Answer link
माझ्या मते , प्रदूषण अंदर का हो या बाहर का , दोनोंही हानिकारक है |
काही प्रस्थापित सतत च्या सत्तेमुळे अहंकारी बनतात..मनात एक जनात दुसरेच ..
सभासद हा वर्तमान समोर ठेवतो ,वास्तव यथार्थ वर्णन करून सांगतो त्यालाही प्रस्थापित धुडकावून लावतो असे विकारी अहंकारी नसावे.
बहुजन हिताय बहुजन सुखाय असेच सूत्र ते कायमदायम समर्थपणे पुढे पुढे जात रहिल असं असावे .
पारदर्शकता तर हवीच .जे काही आहे ते प्रेमानं जगणं सुंदर करून समतोल समन्वय समन्यायी असावे .मी ,म्हणतो तेच असं कसं म्हणता... सर्व समभाव समर्थ असावा. सहकाराचे ब्रीद वाक्य जाणा ... काहींची मालकी होऊन कारखाने व्यवस्थापन त्यांचेच .. चांगल्याला चांगलं म्हणा हे सत्कृत्य आचरण नीतीत उतरणारा जीवभाव लावावा ..
यंदा २३-२४ हंगामात ऊस तोडणी फारच बेशिस्त झाली हे म्हणणं आहे पण ते वास्तव मानतच नाहीत...
खाजगी मालकीचे कारखाने ऊस तोडणीत अग्रेसर आणि आपला विश्वास असलेला कारखाना ऊस तोडणी नियोजनात बेदखल ... असं जीवनगाणं असलं तर नुकसान भरपाई...ऊस पिक वाळण़ं ...पाणी टंचाई.. पाऊसमान कमी.. लोकांचा जीवापाड जपलेला ऊस वाळून कसा चालेल ? याबाबत योग्य सुच्चारू धोरण असावं ? हे सांगणं सुद्धा आवडत नाही अशी परिस्थिती आहे... कारखाना सभासदांच्या मालकीचा, तो समन्वय समन्यायी राखला तरच ऊस घालणारे तरतील याबाबत आपले मत नोंदवा व एकरूप होऊन एकनिष्ठ बांधिलकी प्रेमभाव ठेवण्यासाठी व्यवस्थापनाने दखल घेतली पाहिजे... हा प्रस्ताव सादर केला इतकेच ... धन्यवाद... जय हिंद..जय सहकार ..जय महाराष्ट्र
0
Answer link
उच्च स्तर व्यवस्थापन आणि कनिष्ठ स्तर व्यवस्थापन यांच्यातील फरक खालीलप्रमाणे:
उच्च स्तर व्यवस्थापन (Top Level Management):
- अर्थ: हे व्यवस्थापनाचे सर्वोच्च स्तर आहे. यात संचालक मंडळ (Board of Directors), मुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO), अध्यक्ष (President) आणि उपाध्यक्ष (Vice-President) यांचा समावेश होतो.
- कार्य:
- धोरणे आणि उद्दिष्ट्ये निश्चित करणे.
- संस्थेच्या कार्यासाठी योजना तयार करणे.
- दीर्घकालीन निर्णय घेणे.
- संपूर्ण संस्थेच्या कामगिरीसाठी जबाबदार असणे.
- जबाबदारी: भागधारकांना (Shareholders) आणि जनतेला उत्तरदायी.
कनिष्ठ स्तर व्यवस्थापन (Lower Level Management):
- अर्थ: हे व्यवस्थापनाचे सर्वात खालचे स्तर आहे. यात पर्यवेक्षक (Supervisor), फोरमन (Foreman), आणि विभाग प्रमुख (Section Head) यांचा समावेश होतो.
- कार्य:
- कर्मचाऱ्यांकडून काम करून घेणे.
- दैनंदिन कामांचे व्यवस्थापन करणे.
- उच्च स्तराने दिलेल्या सूचनांचे पालन करणे.
- कर्मचाऱ्यांच्या समस्यांचे निराकरण करणे.
- जबाबदारी: मध्यम स्तरावरील व्यवस्थापनाला उत्तरदायी.
थोडक्यात: उच्च स्तर व्यवस्थापन धोरणे ठरवते, तर कनिष्ठ स्तर व्यवस्थापन ती अमलात आणते.