
वैज्ञानिक तत्वज्ञान
समाजजीवनाविषयी सर्व ज्ञानाचे वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून विश्लेषण करण्याचा मार्ग सामाजिक विज्ञानाचा अवलंब करणे आहे.
सामाजिक विज्ञान हे मानवी समाजाचा आणि सामाजिक संबंधांचा वैज्ञानिक अभ्यास आहे. यात अनेक शाखांचा समावेश होतो, जसे की मानवशास्त्र, समाजशास्त्र, अर्थशास्त्र, राज्यशास्त्र, इतिहास, भूगोल आणि मानसशास्त्र.
वैज्ञानिक दृष्टिकोन म्हणजेObjectivity (वस्तुनिष्ठता), तार्किक विचार आणि पुराव्यावर आधारित विश्लेषण करणे.
- समस्या निवडणे: प्रथम, अभ्यासासाठी एक विशिष्ट सामाजिक समस्या किंवा विषय निवडा.
- माहिती गोळा करणे: विषयाशी संबंधित डेटा आणि माहिती विविध स्त्रोतांकडून मिळवा. जसे:
- सर्वेक्षण (Surveys)
- मुलाखती (Interviews)
- निरीक्षण (Observations)
- पुरावे आणि आकडेवारी (Statistics)
- विश्लेषण: गोळा केलेल्या माहितीचे विश्लेषण करा. सांख्यिकीय पद्धती (Statistical methods) आणि गुणात्मक तंत्रांचा (Qualitative techniques) वापर करा.
- निष्कर्ष: विश्लेषणाच्या आधारावर निष्कर्ष काढा आणि सामान्य नियम तयार करा.
- पुनरावलोकन: आपल्या निष्कर्षांचे पुनरावलोकन करा आणि आवश्यक असल्यास सुधारणा करा.
उदाहरणार्थ, जर आपल्याला 'शिक्षणाचा समाजावर काय परिणाम होतो' या विषयाचा अभ्यास करायचा असेल, तर आपण विविध स्तरांवरील शिक्षणाचे आकडे गोळा करू शकतो, लोकांचे अनुभव जाणून घेण्यासाठी मुलाखती घेऊ शकतो आणि शिक्षणाने लोकांच्या जीवनात काय बदल घडवले आहेत याचे विश्लेषण करू शकतो.
अशा प्रकारे, सामाजिक विज्ञानाचा वापर करून आपण समाजजीवनातील ज्ञानाचे विश्लेषण वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून करू शकतो.
सामान्य नियम:
- दिवाणी प्रक्रिया: बहुतेक प्रकरणांमध्ये, कर्ज वेळेवर न भरल्यास, बँक किंवा वित्तीय संस्था दिवाणी न्यायालयात (Civil Court) जाऊन तुमच्याविरुद्ध खटला दाखल करू शकते. या खटल्यामध्ये, ते थकीत कर्जाची रक्कम, व्याज आणि इतर खर्च वसूल करण्याचा प्रयत्न करू शकतात.
- गुन्हेगारी प्रक्रिया नाही: कर्जाची परतफेड न करणे हा सामान्यतः फौजदारी गुन्हा मानला जात नाही. त्यामुळे, पोलीस तुम्हाला अटक करू शकत नाहीत किंवा तुमच्याविरुद्ध गुन्हेगारी खटला दाखल करू शकत नाहीत.
- फसवणूक: जर तुम्ही कर्ज घेताना खोटी माहिती दिली, कागदपत्रे सादर केली, किंवा बँकेला फसवण्याचा प्रयत्न केला, तर तुमच्याविरुद्ध फसवणुकीचा गुन्हा दाखल होऊ शकतो.
- जामीनदाराची भूमिका: जर तुम्ही एखाद्या कर्जासाठी जामीनदार (Guarantor) असाल, आणि मूळ कर्जदार कर्ज भरण्यात अयशस्वी ठरला, तर तुम्हाला कर्ज फेडण्याची जबाबदारी येऊ शकते. जामीनदार म्हणून तुम्ही तुमचे दायित्व पूर्ण न केल्यास, तुमच्याविरुद्ध दिवाणी खटला दाखल होऊ शकतो.