राज्यशास्त्र हे सामाजिक शास्त्रांमधील एक महत्त्वाचे शास्त्र आहे. हे राज्य आणि सरकार यांचा अभ्यास करते. राज्यशास्त्र हे एक गतिशील (Dynamic) स्वरूप असलेले शास्त्र आहे आणि ते राज्याच्या भूतकाळाचा, वर्तमानाचा आणि भविष्याचा अभ्यास करते.

राज्यशास्त्राचे स्वरूप अनेक पैलूंचे आहे. त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे:

• हे एक सामाजिक विज्ञान आहे.
• राज्याचा आणि सरकारचा अभ्यास करते.
• मानवी वर्तनावर लक्ष केंद्रित करते.
• राजकीय विचारधारांचा अभ्यास करते.
• सार्वजनिक धोरणांचा अभ्यास करते.

राज्यशास्त्राची व्याप्ती खूप विस्तृत आहे. काही प्रमुख क्षेत्रे:

• राजकीय सिद्धांत (Political Theory): राज्याच्या उत्पत्ती, स्वरूप आणि कार्यांचा अभ्यास.
• सार्वजनिक प्रशासन (Public Administration): सरकारी धोरणे आणि अंमलबजावणीचा अभ्यास.
• आंतरराष्ट्रीय संबंध (International Relations): राष्ट्रांमधील संबंध आणि आंतरराष्ट्रीय संस्थांचा अभ्यास.
• तुलनात्मक राजकारण (Comparative Politics): विविध राजकीय प्रणाली आणि विचारधारांचा तुलनात्मक अभ्यास.
• सार्वजनिक धोरण (Public Policy): सरकारद्वारे तयार करण्यात येणाऱ्या धोरणांचा अभ्यास.