बिल्डरकडून फ्लॅट ताब्यात घेताना आपण कोणती कागदपत्रे ताब्यात घ्यावीत? माझा फ्लॅट नगरपरिषद हद्दीत आहे.
बिल्डरकडून फ्लॅट ताब्यात घेताना आपण कोणती कागदपत्रे ताब्यात घ्यावीत? माझा फ्लॅट नगरपरिषद हद्दीत आहे.
स्वतःचे हक्काचे घर असावे हे प्रत्येकाचे स्वप्न असते आणि ते खऱ्या आयुष्यात उतरविण्या करिता त्याला काय त्रास किंवा किती घालमेळ करावी लागते याची तुम्हाला कल्पना असेलच. गावाकडे तर म्हण वापरतात घर म्हणते बांधून बघ आणि लग्न म्हणते करून बघ
आजकाल ह्या व्यवहारात अनेक फसवणुकीचे प्रकार समोर येत आहे. कायदेशीर घोळ होतात म्हणून हे टाळणे महत्वाचे आहे. त्यामुळे खरेदीचे व्यवहार करताना काही कागदपत्रे तपासणे आवश्यक आहे. खासरे वर आम्ही तुम्हाला देतोय मालमत्ता खरेदी करण्यापूर्वी घेण्याची काळजी..
संबंधित व्यक्तींची ओळख आणि अधिकार सिद्ध करणेमालमत्तेचा व्यवहार हा सक्षम व्यक्तींमध्ये व्हायला हवा, ज्यांना त्याविषयीचे करारपत्र करण्याचा (स्वामित्व हक्क, मुखत्यारपत्र, इत्यादीद्वारे) अधिकार आहे. ओळखपत्र आणि केवायसी पुरावे हे मालमत्तेचा ग्राहक आणि विक्रेता यांची ओळख सिद्ध करण्यासाठी मदत करतात.
परिपूर्ण आणि विक्रीयोग्य स्वामित्व हक्क मालमत्तेवर कुठल्याही प्रकारचा कब्जा (आर्थिक कायदेशीर जबाबदारी) नसणे महत्त्वाचे आहे. आपण अशा प्रकारचे प्रमाणपत्र ज्या कार्यालयात या मालमत्तेची नोंदणी केली आहे, त्या उपनिबंधकाच्या कार्यालयातून मिळवू शकता. या प्रमाणपत्रावर विशिष्ट कालावधीत झालेल्या या मालमत्तेच्या सर्व व्यवहारांची नोंद असते. एक विशिष्ट मसुद्यातील अर्ज भरून दिल्यानंतर हे प्रमाणपत्र मिळू शकते. हा अर्ज उपनिबंधक कार्यालयात सादर करावा लागतो आणि त्यासोबत पुढील गोष्टी जोडाव्या लागतात.
प्रामुख्याने खालील प्रकारे काळजी घेता येते.
1)सर्वप्रथम मालकीच्या कागदपत्राची शहानीशा करणे
एखादी मालमत्ता खरेदी करताना त्या मालमत्तेसंबंधीचे सात बारा, आठ अ उतारा, संबंधित फेरफार, सिटी सर्व्हे रेकॉर्ड, प्रॉपर्टी कार्ड यावरील नोंदी वकिलामर्फत तपासून घ्याव्यात.
2)जाहीर नोटीस :बरेच मालक आपली मालमत्ता विक्री करताना जो जास्त रक्कम देईल त्याला ती विक्री करतात. एखाद्याला अगोदर त्याच मालमत्तेचे साठेखत केलेले असते, गहाणखत केलेले असते सदर दस्त हे नोटरीद्वारे करून बरेचदा विसारपावत्या घेतल्या जातात व जास्त रक्कम देणाऱ्याला मालमत्ता विक्री करतात. त्यामुळे अशा व्यवहाराची माहिती होणेसाठी रितसर स्थानिक दैनिकामधे वकिलामार्फत जाहीर नोटीस देऊन त्या मालमत्तेचे स्पष्ट वर्णन करून, मालकाचे नावासह ही मालमत्ता खरेदी घेत असून कुणाचा कसल्याही प्रकारचा आक्षेप असल्यास वकिलाच्या पत्त्यावर संपर्क करून मुदत देऊन हरकती मागवल्या पाहिजेत.
मिळकतीचे वर्णन स्पष्ट असावे :
प्रथमत: ही मिळकत कोणत्या जिल्ह्यातील, तालुक्यातील, गावातील, कोणत्या दुय्यम निबंधकाच्या कक्षेतील आहे त्याचा गट क्रमांक, वगैरे बाबींचे स्पष्ट वर्णन असावे.
चतुःसीमा : न्यायालयात बरेचसे दावे चतुःसीमा चुकीच्या असल्याने येत असतात. अनेकदा सामाईक क्षेत्रातील एक हिस्सेदार आपली जमीन विक्री करतो त्या दस्तात फक्त माझे मालकीचा अविभक्त हिस्सा एवढे वर्णन केलेले असते व गटाच्या चतुःसीमा दिलेल्या असतात.
1. मूळ खरेदीखत (Original Sale Deed):
खरेदीखत हे सर्वात महत्वाचे कागदपत्र आहे. यात मालमत्तेचे हस्तांतरण कायदेशीररित्या झाल्याचा पुरावा असतो. यावर मुद्रांक शुल्क (Stamp Duty) भरलेले असणे आवश्यक आहे आणि ते नोंदणीकृत (Registered) असणे आवश्यक आहे.
2. ताबा पावती (Possession Letter):
बिल्डरने तुम्हाला फ्लॅटचा ताबा दिल्याची पावती. यावर ताबा देण्याची तारीख नमूद केलेली असावी.
3. वाटप पत्र (Allotment Letter):
तुम्हाला फ्लॅट कोणत्या क्रमांकाचा आहे आणि तो कोठे आहे हे यात नमूद केलेले असते.
4. बांधकाम पूर्णत्वाचा दाखला (Completion Certificate):
नगरपरिषदेने दिलेला दाखला की बांधकाम सर्व नियमांनुसार पूर्ण झाले आहे.
5. भोगवटा प्रमाणपत्र (Occupancy Certificate):
हे प्रमाणपत्र नगरपरिषदेकडून घ्यावे. यामुळे इमारतीत राहण्यास परवानगी मिळते.
(शक्य असल्यास)
6. मंजूर नकाशा (Approved Plan):
नगरपरिषदेने मंजूर केलेला इमारतीचा नकाशा बिल्डरकडून घ्यावा.
7. कर भरल्याच्या पावत्या (Tax Receipts):
बिल्डरने मालमत्ता कराची (Property Tax) नवीनतम भरलेली पावती घ्यावी.
8. सामाईक सुविधांची कागदपत्रे:
क्लब हाऊस, पार्किंग, बाग यांसारख्या सामाईक सुविधांच्या वापरासंबंधी नियम आणि कागदपत्रे.
9. ना-हरकत प्रमाणपत्र (NOC):
बिल्डरने कर्ज घेतले असल्यास बँकेचे ना-हरकत प्रमाणपत्र (NOC).
10. विद्युत आणि पाणी সংযোগाची कागदपत्रे (Electricity and Water Connection Documents):
वीज आणि पाणी मीटर तुमच्या नावावर करून घ्या आणि त्याची कागदपत्रे तपासा.
11. इतर कागदपत्रे:
- मेंटेनन्स करार (Maintenance Agreement)
- पार्किंगची पावती (Parking Allotment Letter)
- सोसायटी नोंदणी प्रमाणपत्र (Society Registration Certificate) (सोसायटी स्थापन झाली असल्यास)
टीप: कागदपत्रे घेण्यापूर्वी ती व्यवस्थित तपासा आणि सर्व नोंदी योग्य असल्याची खात्री करा.