आकार (Size):

• कथा: कथा आकाराने लहान असते. ती काही पानांची किंवा अगदी काही परिच्छेदांचीही असू शकते.
• कादंबरी: कादंबरी आकाराने मोठी असते. ती अनेक प्रकरणांमध्ये विभागलेली असते आणि साधारणपणे १०० पानांपेक्षा जास्त असू शकते.

कथानक (Plot):

• कथा: कथेत एकच मुख्य घटना किंवा विषय असतो. कथानक सरळ रेषेमध्ये (linear) विकसित होते.
• कादंबरी: कादंबरीत अनेक घटना, उपकथानके आणि पात्रे असतात. कथानक अधिक गुंतागुंतीचे आणि विस्तृत असते.

पात्रचित्रण (Characterization):

• कथा: कथेत पात्रांची संख्या कमी असते आणि त्यांचेcharacterization मर्यादित असते.
• कादंबरी: कादंबरीत पात्रांची संख्या जास्त असते आणि लेखकाला पात्रांच्या मानसिकतेचे, स्वभावाचे आणि विकासाचे अधिक विश्लेषण करायला वाव मिळतो.

विषय (Theme):

• कथा: कथेत एक विशिष्ट विचार किंवा संदेश देण्यावर लक्ष केंद्रित केले जाते.
• कादंबरी: कादंबरीमध्ये विविध विषयांवर भाष्य केले जाते. ती सामाजिक, राजकीय, ऐतिहासिक किंवा मानवी भावनांवर आधारित असू शकते.

उदाहरण:

• कथा: ‘ Venice Merchant ’ by William Shakespeare
• कादंबरी: ‘Yayati’ by V. S. Khandekar