अलेक्झांडर द ग्रेट (सिकंदर)

'दरायस तिसरा' या पर्शियन सम्राटाबरोबरील युद्धात लढताना अलेक्झांडर द ग्रेट, पॉंपेई येथील एक मोझेक

अधिकारकाळ - इ.स.पू. ३३६ - इ.स.पू. ३२३

राज्यव्याप्ती - ग्रीस, अनातोलिया, सीरिया, फिनीशिया, जुदेआ, गाझा, इजिप्त, बॅक्ट्रिया, मेसोपोटेमिया, इराण, पंजाब.

जन्म - जुलै २०, इ.स.पू. ३५६ पेल्ला, मॅसेडोनिया

मृत्यू - जून ११, इ.स.पू. ३२३

पूर्वाधिकारी - फिलिप दुसरा, मॅसेडोन

वडील - फिलिप दुसरा, मॅसेडोन

आई - ऑलिंपियास

पत्नी - रॉक्सेन

इतर पत्नी - स्टटेरा, बार्सिन

संतती - चौथा अलेक्झांडर, मॅसेडोन.

मॅसेडोनियाचा शासक होता. जगाच्या इतिहासातील सर्वात प्रभावी आणि कार्यक्षम सेनापती म्हणून त्यांची ओळख आहे. त्यावेळच्या ग्रीक सभ्यतेला ओळखले जाते.

सिकंदर/अलेक्झांडर द ग्रेटचे नाव फिलिप आणि आईचे नाव ऑलिम्पियाझटा होते. अलेक्झांडरला एक बहीण देखील होती, त्या दोघींचे पालनपोषण पेला येथील शाही दरबारात होते. वय 12 व्या वर्ष सिकंदरने घोडेस्वारी सुचली. अलेक्झांडरने आपल्या स्वत: च्या मॅसेडोला एका सामान्य राज्यातून मोठ्या शक्तीची शक्ती बदलताना पाहिले होते. अलेक्झांडर त्याच्या संपूर्ण बाल्कन विजयात सहभागी विक्रमी विजय पाहत मोठा झाला.

329 इ.स.पू. संपूर्ण ते वीस वर्षांचे होते. आशिया मायनर विजयी आपली इच्छा पूर्ण करण्यासाठी, तो शक्तिशाली सेना आणि सर्वोत्तमी सत्ताली उपकरणे देखेला. त्यांनी लहानपणापासूनच 'विश्वविजयी'चे स्वप्न पाहिले होते. अ‍ॅरिस्टॉटल या त्या कालातील महान विचारवंत अलेक्झांडरला जीवन पैलू शिकवून त्याला मानसिक मजबूत केले होते.

अनेक नेत्रदीपक युद्ध मोहिमांच्या मध्यभागी, त्याने आशिया मायनर फिरले, सीरियाचा चुना आणि नंतर इराण, इजिप्त, मेसोपोटेमिया, फिनिशिया, जुडिया, गाझा आणि बॅक्ट्रिया फिरले. इजिप्त मध्ये 327 BC 1600 मध्ये, त्याने अलेक्झांड्रिया नावाचे एक नवीन शहर वसवले, त्याने एक विद्यापीठ देखील राज्य केले.

महान अलेक्झांडर, अर्थात तिसरा अलेक्झांडर, मॅसेडोन (अन्य नावे: अलेक्झांडर द ग्रेट, सिकंदर ; ग्रीक: Μέγας Ἀλέξανδρος ; मेगास आलेक्सांद्रोस) (जुलै २०, इ.स.पू. ३५६ ते जून ११, इ.स.पू. ३२३) हा मॅसेडोनियाचा राज्यकर्ता होता. जागतिक इतिहासात तो सर्वांत यशस्वी व कुशल सेनापतींपैकी एक गणला जातो. तत्कालीन ग्रीक संस्कृतीला त्या काळात ज्ञात असलेले संपूर्ण जग त्याने जिंकले आणि त्यामुळे तो जगज्जेता म्हणूनही ओळखला जातो.

आपल्या कारकीर्दीत त्याने इराण, सीरिया, इजिप्त, मेसोपोटेमिया,फिनीशिया, जुदेआ, गाझा, बॅक्ट्रिया तसेच भारतातील पंजाबपर्यंतचा प्रदेश जिंकला. फारसी दस्त ऐवजांनुसार त्याला एस्कंदर-इ-मक्दुनी (मॅसेडोनियाचा अलेक्झांडर) म्हटले जाते. तर उर्दू आणि हिंदी दस्तऐवजांत त्याला सिकंदर-ए-आझम म्हटले गेले आहे.

प्लूटार्क आणि एरियन या प्राचीन ग्रीक इतिहासकारांनी लिहून ठेवलेला अलेक्झांडरचा समग्र इतिहास योग्य आणि खरा इतिहास म्हणून ग्राह्य धरला जातो. त्यापैकी 'अलेक्झांडरचे बालपण आणि तारुण्या'वर प्लूटार्कचा इतिहास अधिक समग्र आहे.