*🔩लोखंडाला गंज कसा येतो?*

रेल्वेला गंज का पडत नाही हे समजून घेण्यासाठी, प्रथम तुम्हाला लोह का आणि कसे गंजते हे समजून घेणे आवश्यक आहे. लोह एक मजबूत धातू आहे, परंतु एकदा गंज चढला की तो निरुपयोगी आहे. जेव्हा लोह किंवा लोखंडापासून बनविलेले पदार्थ ऑक्सिजन आणि आर्द्रतेच्या संपर्कात येतात तेव्हा ते त्याच्याशी प्रतिक्रिया देतात, अवांछित संयुगे तयार करतात आणि हळूहळू खराब होऊ लागतात. सोबतच त्याचा रंगही बदलेल. याला लोह गंजणे म्हणतात.

*❓म्हणून हे आहे कारण* 

आता प्रश्न असा आहे की, रुळांवर गंज का नाही?रुळावरील चाकाच्या घर्षणाने गंज लागणार नाही, असे अनेकांना वाटते, पण तसे नाही. रेलिंग बनवण्यासाठी विशेष प्रकारचे स्टील वापरले जाते. रेल्वे ट्रॅक स्टील आणि मिश्र धातुंनी बनलेले आहेत. स्टील आणि मॅंगनीजच्या या मिश्रणाला मॅंगनीज स्टील म्हणतात. त्यामुळे ते ऑक्सिडाइझ होणार नाही आणि वर्षानुवर्षे गंजणार नाही.

जर रेल सामान्य लोखंडापासून बनवल्या गेल्या तर काय होईल? असे झाल्यास हवेतील आर्द्रतेमुळे लोखंडाला गंज येऊ शकतो. यामुळे रेल्वे अपघाताचा धोका निर्माण होत असताना वारंवार ट्रॅक बदलण्याची आवश्यकता असते. त्यामुळे हे ट्रॅक बांधताना रेल्वेमार्ग विशेष प्रकारचे साहित्य वापरतात.