कीर्तन हे महाराष्ट्रातील एक लोकप्रिय माध्यम आहे. यात कथा, संगीत आणि प्रवचनांच्या माध्यमातून धार्मिक आणि सामाजिक विचार लोकांपर्यंत पोहोचवले जातात. कीर्तनांमध्ये संत तुकाराम, संत ज्ञानेश्वर यांसारख्या संतांच्या अभंगांचा वापर केला जातो, ज्यामुळे लोकांमध्ये नैतिकता आणि सामाजिक जागृती वाढते.

भारुड हे एक प्रकारचे नाट्य आहे, जे संत एकनाथांनी सुरू केले. यात विनोदी आणि उपदेशात्मक कथांच्या माध्यमातून लोकांना शिकवण दिली जाते. भारुडात सामाजिक समस्यांवर प्रकाश टाकला जातो आणि लोकांना सत्य मार्गावर चालण्याची प्रेरणा दिली जाते.

तमाशा हे महाराष्ट्रातील एक पारंपरिक लोकनाट्य आहे. यात संगीत, नृत्य आणि नाटकाच्या माध्यमातून मनोरंजन केले जाते. तमाशाच्या माध्यमातून समाजात रूढ असलेल्या अंधश्रद्धा आणि वाईट चालीरितींवर टीका केली जाते, ज्यामुळे लोकांमध्ये सामाजिक विचार जागृत होतात.

पोवाडा म्हणजे वीरगाथा. यात शूरवीरांच्या कथा आणि पराक्रम गीतांच्या माध्यमातून सादर केले जातात. पोवाड्यांमुळे लोकांमध्ये शौर्य, देशभक्ती आणि त्याग या भावना जागृत होतात. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या काळात पोवाड्यांनी लोकांना स्वराज्य स्थापनेसाठी प्रेरित केले.

लावणी हे महाराष्ट्रातील एक प्रसिद्ध नृत्य आणि गायन प्रकार आहे. लावणीमध्ये शृंगारिक आणि वीररसपूर्ण गीतांचा समावेश असतो. लावणीच्या माध्यमातून सामाजिक आणि राजकीय विषयांवर भाष्य केले जाते, ज्यामुळे लोकांमध्ये जागरूकता निर्माण होते.