प्राणी

"अथवा" म्हणजे 'किंवा'. म्हणजेच, जर एखादा प्राणी येऊन झाडाला खात असेल, तरी त्याला "छेडू नका" असे म्हणायचे आहे.

संपूर्ण काव्यपंक्तीचा अर्थ:

हे वाक्य संत नामदेव महाराजांच्या अभंगातून घेतलेले आहे. याचा अर्थ असा होतो की, झाड हे आपल्याला अन्न, औषध आणि छाया देत असते. त्यामुळे आपण त्याचे संरक्षण करणे आवश्यक आहे. जर एखादा प्राणी भूक लागल्यामुळे झाडाला खात असेल, तरी आपण त्याला टोचू नये. कारण त्यालाही जगण्यासाठी अन्न लागते.

सरल शब्दात:

झाड आपले मित्र आहे. आपण त्याची काळजी घ्यावी.

हे वाक्य आपल्याला शिकवते की:

 * प्रत्येक प्राणी जगण्याचा हक्कदार आहे.

 * आपण निसर्गाचे संतुलन राखले पाहिजे.

 * झाडे आपल्यासाठी किती महत्त्वाची आहेत.

तुम्हाला हा अर्थ समजला का? जर तुम्हाला या विषयाबद्दल अधिक माहिती हवी असेल तर मला विचारू शकता.

नोट: जर तुम्ही ही काव्यपंक्ती कुठे वाचली किंवा ऐकली असेल तर मला कळवा.

महाराष्ट्रातील ५ राष्ट्रीय उद्याने:

1. ताडोबा राष्ट्रीय उद्यान

विभाग: चंद्रपूर

स्थळ: चंद्रपूर जिल्ह्यात

क्षेत्रफळ: 116.55 चौरस किलोमीटर

प्रमुख पशु: वाघ, बिबट्या, गवा, चितळ, सांबर, भेकर, रानडुक्कर

प्रमुख पक्षी: मोर, धनेश, काळवीट, हरियल, पोपट

प्रमुख वनस्पती: साल, सागवान, तेंदू, मोहवा, बांबू

वैशिष्ट्ये:

'ताडोबा' नावाचा देव असल्यामुळे या उद्यानाला हे नाव पडलं.

या उद्यानात 'ताडोबा तळे' नावाचे एक मोठे तळे आहे.

भारतातील दुसरे सर्वात मोठे गवताळ प्रदेश असलेले 'मोहर्ली' याच उद्यानात आहे.

2. पेंच राष्ट्रीय उद्यान

विभाग: नागपूर

स्थळ: नागपूर आणि सेलू जिल्ह्यात

क्षेत्रफळ: 759.29 चौरस किलोमीटर

प्रमुख पशु: वाघ, बिबट्या, गवा, चितळ, सांबर, भेकर, रानडुक्कर

प्रमुख पक्षी: मोर, धनेश, काळवीट, हरियल, पोपट

प्रमुख वनस्पती: सागवान, तेंदू, मोहवा, बांबू, साल

वैशिष्ट्ये:

'पेंच' नदीच्या नावावरून या उद्यानाला हे नाव पडलं.

'सीतागुडी' नावाची प्रसिद्ध गुहा याच उद्यानात आहे.

'पेंच' मध्ये 'कान्हा' नावाचा प्रसिद्ध वाघ होता.

3. गुगामल राष्ट्रीय उद्यान

विभाग: अमरावती

स्थळ: अमरावती जिल्ह्यात

क्षेत्रफळ: 1672.92 चौरस किलोमीटर

प्रमुख पशु: वाघ, बिबट्या, गवा, चितळ, सांबर, भेकर, रानडुक्कर

प्रमुख पक्षी: मोर, धनेश, काळवीट, हरियल, पोपट

प्रमुख वनस्पती: सागवान, तेंदू, मोहवा, बांबू, साल

वैशिष्ट्ये:

हे महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे राष्ट्रीय उद्यान आहे.

'गडग' नावाचा एक प्रसिद्ध डोंगर याच उद्यानात आहे.

'गूगामल' नावाचा एक प्रसिद्ध धबधबा याच उद्यानात आहे.

4. संजय गांधी राष्ट्रीय उद्यान

विभाग: मुंबई

स्थळ: मुंबई उपनगर जिल्ह्यात

क्षेत्रफळ: 103.09 चौरस किलोमीटर

प्रमुख पशु: बिबट्या, गवा, चितळ, सांबर, भेकर, रानडुक्कर

प्रमुख पक्षी: मोर, धनेश, काळवीट, हरियल, पोपट

प्रमुख वनस्पती: सागवान, तेंदू, मोहवा, बांबू, साल

वैशिष्ट्ये:

हे भारतातील एकमेव राष्ट्रीय उद्यान आहे जे एका महानगरात आहे.

'तुर्भे' नावाचे एक प्रसिद्ध दलदल क्षेत्र याच उद्यानात आहे.

'एस्सेल वर्ल्ड' हे प्रसिद्ध मनोरंजन उद्यान याच उद्यानाच्या शेजारी आहे.

5. चांदोली राष्ट्रीय उद्यान

विभाग: कोल्हापूर

स्थळ: सांगली, सातारा, कोल्हापूर आणि रत्नागिरी ज