
प्रजाती
फुलांच्या प्रजातींचा सामाजिक आणि धार्मिक दृष्टिकोनातून अभ्यास करण्यासाठी प्रश्नावली
नाव: _________________________
पत्ता: _________________________
संपर्क क्रमांक: _________________________
ईमेल: _________________________
सामाजिक दृष्टिकोन
- तुम्ही तुमच्या परिसरात कोणती फुले पाहिली आहेत? त्यांची नावे सांगा.
- या फुलांचा सामाजिक कार्यक्रमांमध्ये कसा वापर केला जातो?
- उदा. विवाह, उत्सव, समारंभांमध्ये
- तुम्ही ही फुले कोठे पाहता?
- उदा. उद्याने, घरे, दुकाने
- फुलांच्या लागवडीमध्ये लोकांचा सहभाग कसा असतो?
- तुम्हाला फुलांचे सामाजिक महत्त्व काय वाटते?
धार्मिक दृष्टिकोन
- तुम्ही कोणत्या फुलांचा वापर धार्मिक कार्यांसाठी करता?
- प्रत्येक फुलाचे विशिष्ट धार्मिक महत्त्व काय आहे?
- उदा. विशिष्ट देवतेसाठी आवडते फूल
- मंदिरे आणि धार्मिक स्थळांच्या सजावटीसाठी कोणत्या फुलांचा वापर केला जातो?
- धार्मिक विधींमध्ये फुलांचा वापर का केला जातो? त्याचे महत्त्व काय आहे?
- तुम्हाला फुलांचे धार्मिक महत्त्व काय वाटते?
पर्यावरण आणि संवर्धन
- तुम्ही तुमच्या परिसरातील दुर्मिळ होत चाललेल्या फुलांबद्दल काय विचार करता?
- फुलांचे संवर्धन करण्यासाठी काय उपाययोजना करता येतील?
- स्थानिक फुलांच्या प्रजातींचे संरक्षण करण्यासाठी तुम्ही काय करू शकता?
तुमच्या उत्तरांसाठी धन्यवाद!
- ऱ्हीसस माकड हे भारतात मोठ्या प्रमाणावर आढळणारे माकड आहे. हे दिसायला लालसर-तपकिरी रंगाचे असते.
- हे माकड सामाजिक प्राणी असून ते कळपात राहतात.

वैज्ञानिक नाव: Macaca mulatta
आढळ: भारत, चीन आणि आग्नेय आशिया
- या माकडाच्या चेहऱ्याभोवती सिंहासारखे केस असतात, त्यामुळे याला सिंह-पुच्छ मकाक म्हणतात.
- हे फक्त पश्चिम घाटात आढळतात आणि त्यांची संख्या कमी आहे.

वैज्ञानिक नाव: Macaca silenus
आढळ: पश्चिम घाट, भारत
- कॅपुचिन माकड हे मध्य आणि दक्षिण अमेरिकेत आढळतात. ते त्यांच्या बुद्धीसाठी ओळखले जातात.
- हे माकड विविध प्रकारची फळे, कीटक आणि लहान प्राणी खातात.

वैज्ञानिक नाव: Cebus capucinus
आढळ: मध्य आणि दक्षिण अमेरिका
- मंड्रिल हे जगातील सर्वात रंगीत सस्तन प्राण्यांपैकी एक आहे.
- हे पश्चिम आफ्रिकेतील वर्षावनात आढळतात.

वैज्ञानिक नाव: Mandrillus sphinx
आढळ: पश्चिम आफ्रिका
- स्नो मकाक हे जपानमध्ये आढळतात आणि तेथील थंड हवामानाशी जुळवून घेतात.
- त्यांना गरम पाण्याच्या झऱ्यांमध्ये बसणे आवडते.

वैज्ञानिक नाव: Macaca fuscata
आढळ: जपान
लुप्त होणारे प्रजाती म्हणजे अशा वनस्पती आणि प्राणी जे पृथ्वीवरून कायमचे नाहीसे होण्याच्या मार्गावर आहेत. त्यांची संख्या झपाट्याने कमी होत आहे आणि त्यांचे अस्तित्व धोक्यात आले आहे.
लुप्त होण्याच्या कारणांमध्ये:
- Habitat loss: नैसर्गिक अधिवासांचे नुकसान, जसे की जंगलतोड आणि शहरीकरण.
- Pollution: प्रदूषण, ज्यामुळे पर्यावरणावर नकारात्मक परिणाम होतो.
- Climate change: हवामान बदल, ज्यामुळे नैसर्गिक चक्र बिघडते.
- Overexploitation: अति शोषण, म्हणजे गरजेपेक्षा जास्त शिकार करणे किंवा नैसर्गिक संसाधनांचा वापर करणे.
- Invasive species: परदेशी प्रजाती, ज्या स्थानिक प्रजातींसाठी धोकादायक ठरतात.
लुप्त होणाऱ्या काही प्रजाती:
- वाघ (Tiger): अधिवास कमी झाल्यामुळे आणि शिकारीमुळे धोक्यात आले आहेत. WWF
- हत्ती (Elephant): अवैध शिकार आणि अधिवास ऱ्हासामुळे धोक्यात आले आहेत. WWF
- गैंडा (Rhino): त्यांच्या शिंगांसाठी त्यांची शिकार केली जाते, त्यामुळे ते धोक्यात आले आहेत. WWF
- समुद्री कासव (Sea Turtle): प्रदूषण आणि मासेमारीमुळे त्यांच्या जीवनावर संकट आले आहे. WWF
या प्रजातींचे संरक्षण करणे आवश्यक आहे, कारण ते परिसंस्थेचा (Ecosystem) महत्वाचा भाग आहेत. त्यांच्याशिवाय, नैसर्गिक संतुलन बिघडू शकते.