नदी
V आकाराची नदी कशामुळे तयार होते?
3 उत्तरे
3
answers
V आकाराची नदी कशामुळे तयार होते?
1
Answer link
V आकाराची नदी नदीच्या खनन कार्यामुळे तयार होते. नदीचे पाणी आणि त्यात वाहून येणारे दगड, माती, वाळू यांमुळे नदीपात्राचा तळ खोल खणला जातो. नदीच्या प्रवाहात तळावर आणि काठावर पाण्याच्या आणि दगडगोट्यांच्या घर्षणामुळे काठापेक्षा तळावर अधिक घर्षण होते. त्यामुळे नदीचे तळ खोल होत जाते आणि काही काळानंतर नदीच्या पात्राला V आकार प्राप्त होतो. यालाच V आकाराची नदी असे म्हणतात.
V आकाराची नदी तयार होण्यासाठी खालील गोष्टी आवश्यक आहेत:
नदीचा प्रवाह: नदीचा प्रवाह वेगवान असल्यास, नदीचे खनन कार्य अधिक प्रमाणात होते.
नदीत वाहून येणारा गाळ: नदीत वाहून येणाऱ्या दगडगोट्यांमुळे नदीपात्राचा तळ खणला जातो.
नदीपात्राचा कडकपणा: नदीपात्राचा खडक कठीण असल्यास, नदीचे खनन कार्य कमी प्रमाणात होते.
नदीचा उतार: नदीचा उतार जास्त असल्यास, नदीचा प्रवाह वेगवान असतो आणि त्यामुळे नदीचे खनन कार्य अधिक प्रमाणात होते.
V आकाराच्या नद्या सहसा डोंगराळ भागात आढळतात. डोंगराळ भागात नदीचा उतार जास्त असतो आणि त्यामुळे नदीचा प्रवाह वेगवान असतो. यामुळे नदीचे खनन कार्य अधिक प्रमाणात होते आणि V आकाराची नदी तयार होते.
0
Answer link
येथे V आकाराच्या नदीच्या निर्मितीची माहिती आहे:
V आकाराची नदी (V-shaped valley) प्रामुख्याने नदीच्या प्रवाहामुळे तयार होते. नदी जेव्हा डोंगराळ भागातून वाहते तेव्हा ती खाली असलेल्या जमिनीला हळू हळू erosion (धूप) करते.
V आकाराच्या नदी तयार होण्याची प्रक्रिया:
- Vertical Erosion (उभी धूप): डोंगराळ भागात नदीचा वेग जास्त असतो, त्यामुळे नदी तिच्या तळाला vertical erosion करते, म्हणजेच ती तळाच्या दिशेने खोलवर खणते.
- Weathering आणि Mass Wasting: नदीच्या बाजूच्या कड्यांवर weathering (हवामानामुळे होणारी झीज) आणि mass wasting (गुरुत्वाकर्षणामुळे होणारी झीज) होते. यामुळे कड्यांवरची माती आणि खडक खाली घसरतात.
- Transportation (वाहतूक): नदी या घसरलेल्या माती आणि खडकांना पुढे वाहून नेते.
- V आकार: सततच्या vertical erosion आणि बाजूच्या कड्यांच्या झीजेमुळे नदीचा आकार 'V' सारखा होतो.
या प्रक्रियेमुळे नदीच्या दोन्ही बाजूला तीव्र उतार तयार होतात आणि नदी V आकाराची दिसते.