हवामान अंदाज

1. हवामानाशी संबंधित आपत्ती (Weather-related disasters):

• पूर (Flood): पूर येण्याची शक्यता असल्यास, हवामान विभाग सतत माहिती देत असतो. नदीच्या पाण्याची पातळी वाढल्यास किंवा अतिवृष्टी झाल्यास पूर्वसूचना मिळते. यामुळे लोकांना सुरक्षित स्थळी जाण्याची संधी मिळते. महाराष्ट्र शासन आपत्ती व्यवस्थापन योजना
• चक्रीवादळ (Cyclone): चक्रीवादळाची पूर्वसूचना उपग्रहांमार्फत (satellites) मिळते. त्याची दिशा आणि तीव्रता यांचा अंदाज असल्यामुळे लोकांना सुरक्षित ठिकाणी हलवता येते. भारतीय हवामान विभाग, नवी दिल्ली
• त्सुनामी (Tsunami): समुद्रात भूकंप झाल्यास त्सुनामी येण्याची शक्यता असते. भूकंपाच्या केंद्रस्थानावरून आणि वेळेवरून त्सुनामीची पूर्वसूचना मिळू शकते.
• ढगफुटी (Cloudburst): विशिष्ट ठिकाणी अचानक जास्त पाऊस झाल्यास ढगफुटी होऊ शकते. याची पूर्वसूचना मिळवणे कठीण असले तरी, रडारच्या मदतीने काही प्रमाणात अंदाज लावता येतो.
• शीत लहर (Cold Wave): हवामानातील बदलांमुळे अचानक तापमान घटल्यास शीत लहर येऊ शकते. याची पूर्वसूचना हवामान विभाग देतो.

2. भूगर्भीय आपत्ती (Geological disasters):

• भूकंप (Earthquake): भूकंपाची पूर्वसूचना देणे सध्या तरी पूर्णपणे शक्य नाही, तरी काही ठिकाणी भूकंपाच्या संभाव्य क्षेत्रांचा अभ्यास करून अंदाज व्यक्त केला जातो.
• ज्वालामुखी (Volcano): ज्वालामुखीच्या हालचालींवर सतत लक्ष ठेवले जाते. त्यामुळे उद्रेक होण्याची शक्यता असल्यास पूर्वसूचना मिळू शकते.
• भूस्खलन (Landslide): अतिवृष्टीमुळे डोंगराळ भागात भूस्खलन होऊ शकते. भूस्खलनprone क्षेत्रांची पाहणी करून पूर्वसूचना देता येते.

3. इतर आपत्ती (Other disasters):

• वणवा (Forest Fire): उन्हाळ्यामध्ये जंगलात वणवा लागण्याची शक्यता असते. तापमान वाढल्यास आणि वाऱ्याची दिशा बघून वणव्याची शक्यता वर्तवता येते.
• औद्योगिक अपघात (Industrial Accidents): कारखान्यांमध्ये विषारी वायू गळती किंवा स्फोट झाल्यास पूर्वसूचना प्रणालीमुळे (Early Warning System) धोक्याची सूचना मिळू शकते.