व्याज
हर्षदने ८५०० रुपये एका फायनान्स कंपनीत गुंतवले. व्याजाचा दर द.सा.द.शे. १५ आहे. ३ वर्षानंतर त्याला कंपनीकडून मिळणारी एकूण रक्कम खालीलप्रमाणे:
मुद्दल (Principal): ₹८,५००
व्याजाचा दर (Rate of Interest): १५%
मुदत (Time): ३ वर्षे
साधे व्याज (Simple Interest) = (मुद्दल * व्याज दर * मुदत) / १००
= (८५०० * १५ * ३) / १००
= ३८२५
३ वर्षानंतर मिळणारी एकूण रक्कम = मुद्दल + व्याज
= ८५०० + ३८२५
= १२,३२५
म्हणून, ३ वर्षानंतर हर्षदला कंपनीकडून एकूण ₹ १२,३२५ मिळतील.
₹150000 चे 7% नी 1 वर्षाचे व्याज आणि मुद्दल खालीलप्रमाणे:
व्याज:
- मुद्दल (Principal): ₹150000
- व्याज दर (Rate of Interest): 7%
- मुदत (Time): 1 वर्ष
व्याज = (मुद्दल x व्याज दर x मुदत) / 100
व्याज = (150000 x 7 x 1) / 100
व्याज = ₹10500
मुद्दल आणि व्याज मिळून:
- मुद्दल: ₹150000
- व्याज: ₹10500
एकूण रक्कम = मुद्दल + व्याज
एकूण रक्कम = ₹150000 + ₹10500
एकूण रक्कम = ₹160500
म्हणून, ₹150000 चे 7% नी 1 वर्षाचे व्याज ₹10500 होईल आणि मुद्दल आणि व्याज मिळून ₹160500 होतील.
1. मुदत ठेव (Fixed Deposit):
मुदत ठेवीवरील व्याज मोजण्याचे सूत्र खालीलप्रमाणे आहे:
साधे व्याज:
व्याज = (मुद्दल * व्याज दर * मुदत)/100
चक्रवाढ व्याज:
A = P (1 + r/n)^(nt)
- A = अंतिम रक्कम
- P = मुद्दल
- r = व्याज दर (दशांशात)
- n = वर्षातून किती वेळा व्याज मोजले जाते (उदाहरणार्थ, मासिक असल्यास 12)
- t = मुदत (वर्षे)
उदाहरण:
जर तुम्ही ₹10,000 मुद्दल 7% व्याज दराने 3 वर्षांसाठी गुंतवले, तर चक्रवाढ व्याजाने अंतिम रक्कम खालीलप्रमाणे काढली जाते:
A = 10000 (1 + 0.07/1)^(1*3) = ₹12,250.43
टीप: काही बँका दर तिमाहीला चक्रवाढ व्याज देतात.
2. सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी (Public Provident Fund - PPF):
- पीपीएफमध्ये, सरकार वेळोवेळी व्याजदर बदलते.
- व्याज दरानुसार, तुमच्या खात्यातील रकमेवर वार्षिक व्याज जमा होते.
- पीपीएफमध्ये चक्रवाढ व्याज (Compound Interest) असते.
- व्याज दरानुसार दरवर्षी व्याजाची रक्कम बदलते.
3. म्युच्युअल फंड (Mutual Fund):
म्युच्युअल फंड SIP Calculator वापरून तुम्ही calculation करू शकता.
SIP Calculator:
SIP Calculator मध्ये तुम्हाला किती रक्कम गुंतवायची आहे आणि किती कालावधीसाठी गुंतवायची आहे हे टाकावे लागते.
उदाहरण:
जर तुम्ही दरमहा ₹5,000 गुंतवले आणि अंदाजित व्याज दर 12% असेल, तर 5 वर्षांनंतर तुम्हाला मिळणारी अंदाजित रक्कम कॅल्क्युलेटरमध्ये दिसते.
4. कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी (Employees' Provident Fund - EPF):
EPF calculation:
EPF मध्ये तुमच्या मूळ वेतनाच्या 12% रक्कम जमा होते आणि तेवढीच रक्कम कंपनी तुमच्या EPF खात्यात जमा करते.
EPF खात्यावर सरकार व्याज देते आणि ते वार्षिक जमा होते.
5. बचत खाते (Saving Account):
बचत खात्यातील calculation:
बचत खात्यामध्ये जमा असलेल्या रकमेवर बँक व्याज देते.
बँका बहुतेकदा तिमाही आधारावर व्याज जमा करतात.
बँकेनुसार व्याज दर बदलू शकतो.
टीप:
- गुंतवणूक करण्यापूर्वी current व्याज दर तपासा.
- चक्रवाढ व्याजामुळे (compound interest) दीर्घ मुदतीत जास्त फायदा होतो.
- तुम्ही ऑनलाइन कॅल्क्युलेटर वापरून सुद्धा calculation करू शकता.
18000 रू मुद्दलचे 5% दराने 1 वर्ष 3 महिन्यांचे सरळ व्याज
म्हणून, 18000 रू मुद्दलचे 5% दराने 1 वर्ष 3 महिन्यांचे सरळ व्याज ₹ 1125 आहे.
दिलेले:
- व्याज: ₹४,५००
- व्याज दर: ८%
- मुदत: १ वर्ष
सूत्र:
सरळ व्याज = ( P x R x T ) / १००
येथे,
- P = मुद्दल (Principal)
- R = व्याज दर (Rate of Interest)
- T = मुदत (Time Period)
उत्तर:
आपल्याला मुद्दल (P) शोधायची आहे. म्हणून, आपण सूत्र पुन्हा मांडू:
P = (व्याज x १००) / (R x T)
आता, किमती टाकू:
P = (४५०० x १००) / (८ x १)
P = ४५०००० / ८
P = ५६,२५०
म्हणून, गुंतवलेली रक्कम ₹ ५६,२५० आहे.
म्हणून, उत्तर आहे: ₹ ५६,२५०