Topic icon

शाळा

0
आंधळ्याची शाळा या नाटकाचा आशय थोडक्यात स्पष्ट करा?

आंधळ्याची शाळा हे नाटक एक सामाजिक आणि विनोदी नाटक आहे. या नाटकाचा आशय खालीलप्रमाणे आहे:

  1. Synopsis:

    या नाटकामध्ये, एका गावात 'आंधळ्यांची शाळा' नावाचे एक विद्यालय आहे. या शाळेत, विविध स्वभावाचे आणि पार्श्वभूमीचे विद्यार्थी शिक्षण घेण्यासाठी येतात. या विद्यार्थ्यांचे शिक्षक, त्यांना जगाला अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास आणि जीवनातील अडचणींवर मात करण्यास मदत करतात.

  2. Themes:
    • अंधत्व: अंधत्व ही एक शारीरिक अक्षमता आहे, परंतु ती जीवनातील ध्येय प्राप्त करण्याच्या मार्गात अडथळा नाही, हे या नाटकाद्वारे दर्शविले जाते.
    • शिक्षण: शिक्षण हे व्यक्तीला सक्षम बनवते आणि चांगले जीवन जगण्यास मदत करते.
    • आशावाद: जीवनात कितीही अडचणी आल्या तरी आशावादी राहणे महत्त्वाचे आहे.
    • सामाजिक जाणीव: समाजातBlind लोकांना सामोरे जाव्या लागणाऱ्या समस्यांबद्दल जागरूकता निर्माण करणे.
  3. Characters:
    • नाटकातील पात्रे विविध सामाजिक स्तरांचे प्रतिनिधित्व करतात आणि त्यांच्या individual struggles आणि triumphs दर्शवतात.

संदेश: 'आंधळ्याची शाळा' हे नाटक, शारीरिक अक्षमतेवर मात करून जीवनात यश मिळवण्याची प्रेरणा देते. हे नाटक शिक्षण, आशावाद आणि सामाजिक जाणीव यांसारख्या मूल्यांवर जोर देते.

उत्तर लिहिले · 18/3/2025
कर्म · 160
1
शाळा ही ..... व्यवस्थेचा एक भाग आहे?
शाळा ही शिक्षण व्यवस्थेचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. शिक्षण ही प्रक्रिया विद्यार्थ्यांना वेळोवेळी माहिती, कौशल्ये आणि मूलभूत तात्विक शिक्षण देते. शाळा हे स्थान आहे जेथे विद्यार्थी शैक्षणिक ज्ञानाबरोबरच सामाजिक-कौशल्ये, नैतिक मूल्ये आणि आपले व्यक्तिमत्व विकासाने जोडलेले विविध घटक शिकतात. तथापि, विविध देशांमध्ये शिक्षण व्यवस्थेचा रचना वेगवेगळ्या असू शकते. आपल्याला आणखी काही माहिती पाहिजे असल्यास, नक्की कळवा. 😊
उत्तर लिहिले · 24/1/2025
कर्म · 6560
0
शाळा समूहांसाठी संपर्क माध्यमे कोणती?

शाळा समूहांसाठी संपर्क माध्यमे खालीलप्रमाणे:

  • दूरध्वनी (Telephone): शाळा समूहांतील सदस्यांशी बोलण्यासाठी
  • ईमेल (Email): माहिती, सूचना, आणि कागदपत्रे पाठवण्यासाठी
  • व्हॉट्सॲप ग्रुप (WhatsApp Group): जलद संदेश पाठवण्यासाठी आणि माहिती देण्यासाठी
  • वेबसाईट (Website): शाळा समूहाची माहिती, कार्यक्रम, आणि बातम्या देण्यासाठी (उदाहरण)
  • ॲप (App): विशेषतः शाळा समूहांसाठी तयार केलेले ॲप, ज्यात सूचना, वेळापत्रक, आणि इतर माहिती उपलब्ध असते.
  • सोशल मीडिया (Social Media): फेसबुक, ट्विटर, इत्यादी माध्यमांद्वारे माहिती देण्यासाठी (उदाहरण)
  • meetings (सभा): वेळोवेळी समोरासमोर चर्चा करण्यासाठी सभांचे आयोजन करणे.
  • SMS (लघु संदेश): महत्त्वाच्या सूचना तातडीने देण्यासाठी.
उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 160
0
प्रयोग शाळा परिचर?
नियामित व्यायामाचे फ़ायदे 

उत्तर लिहिले · 6/1/2024
कर्म · 0
2
आदर्श शाळा कशी असावी?
आदर्श शाळा कशी असावी,
 आदर्श शाळा ही कल्पना स्वीकारते की सर्व विद्यार्थी शिकू शकतात आणि विद्यार्थ्यांसाठी सुरक्षित शिक्षणाच्या जागा तयार करण्यासाठी कार्य करतात . हे जाणकार शिक्षकांना आकर्षित करते, जे विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणाची काळजी घेतात आणि त्यांच्या शिष्यांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी त्यांच्या सूचनांचे रुपांतर करतात.



 आदर्श  शळा कशी असावी याची कविकल्पना अनेकांनी रंगवली आहे. शाळा कशी असावी यावर कविता, गाणीही आहेत. त्या कविता एकूणच शाळेतील शिस्त, कंटाळा यापासून सुटका मागतात. निसर्गात जायला मागतात. बंड करून मोकळेपणा मागतात.... कृष्णमूर्ती लहानपणी शाळेत रमणारे नव्हते. त्यांनी शाळेत अनेकदा बोलणे खाल्ले कारण वर्गातल्या त्या कंटाळवाण्या वातावरणात त्यांचे मनच रमत नसायचे. त्यामुळे ते फारसे शिकू शकले नाहीत. त्यातूनच शिक्षण, शाळा हा त्यांच्या चिंतनाचा विषय झाला असावा.

त्यांचे ते प्रसिद्ध वाक्य नेहमीच सर्वत्र सांगितले जाते की, ‘‘शाळा आणि तुरुंग या जगातल्या दोनच जागा अशा आहेत की जिथं कुणीचं स्वत:होऊन जात नाही दाखल करावं लागतं ’’ यातून शाळा त्यांना तुरुंगासारखी वाटली... त्यामुळेच कृष्णजींनी जेव्हा पुढे शिक्षणाची मांडणी केली तेव्हा त्यांनी आदर्श मुक्त मनांची शाळा कशी असेल याची मांडणी केली. शाळेचा पाया भीती, शिस्त नसेल तर शाळा ही प्रेमाच्या पायावर आधारित असेल याचा पुरस्कार केला.
आदर्श शाळेचे चित्र मांडताना ते म्हणतात, ‘‘ शाळेच्या समर्पित कामावर प्रेम करणारे शिक्षक असतील तर तशाच प्रकारचे इतर सहकारी त्यांना मिळत जातील व जे समर्पित नाहीत ते हळूहळू दूर होतील... शिक्षक मुख्याध्यापकांच्या भीती दडपणाखाली नसतील व मुख्याध्यापकही शाळेतील ज्येष्ठ शिक्षकांच्या दडपणाखाली नसतील. जेव्हा शाळेतील संबंध हे समानतेचे असतील तेव्हाच एक आनंदाचे प्रेमाचे वातावरण असेल....मुख्याध्यापक सर्व जबाबदार्‍या स्वत:च्याच खांद्यावर घेणार नाही तर याउलट प्रत्येक शिक्षक हा शाळेची जबाबदारी घेणारा असेल... अशी मध्यवर्ती केंद्र नसणारी शाळा चालू शकेल का, असा प्रश्न विचारला जाईल पण जेव्हा सर्वजण प्रज्ञेच्या, सहकार्याच्या आधारे काम करत असतील तेव्हाच हे घडू शकेल... ’’ कृष्णजींनी अतिशय महत्त्वाच्या मुद्द्यालाच स्पर्श केलाय. ते शाळा म्हणजे शाळेची इमारत, तिथले उपक्रम, अभ्यासक्रम यावर भर देत नाहीत तर तिथे काम करणार्‍या माणसांवर भर देतात. तिथल्या माणसांच्या संबंधांविषयी माणसांच्या समजेविषयी बोलतात... हे त्यांचे वेगळेपण आहे. पुन्हा मुख्याध्यापकाला शाळेत स्वामित्वही ते देत नाही तर समज असलेल्या शिक्षकांच्या सामूहिक नेतृत्वाविषयी ते बोलतात.... शिक्षकांच्या वागण्यातूनच शाळेत एक वेगळे वातावरण निर्माण होईल, अशी त्यांची एकूण मांडणी आहे.

या शाळेत येणार्‍या विद्यार्थ्यांविषयीही ते बोलतात. ते म्हणतात, ‘‘ स्वयंनिर्णय घेणारे विद्यार्थी प्राधान्याने शाळेने निवडावे. स्वयंशिस्त पाळणारे विद्यार्थी या शाळेत तयार व्हावेत जेणेकरून भविष्यात स्वयंशासन देशात तयार व्हायला मदत होईल. शाळेत विद्यार्थी जर दुसर्‍याच्या भावना लक्षात घ्यायला व वस्तुनिष्ठ दृष्टिकोनाने व ‘प्रज्ञेने संवादात भाग घेतला तर भावी काळातील जीवनात येणारे कठीण प्रश्न तो सोडवू शकेल... त्याहीपुढे शाळेत केवळ दैनंदिन जीवनाला गरजेचे शिक्षण देणे गरजेचे नाही तर जीवनातील सर्व गुंतागुंतीला सामोरे जाण्याची कला शिकविणे अपेक्षित आहे....’’ विद्यार्थ्यांना शाळेने कसे शिक्षण द्यावे हे ते नेमकेपणाने सांगतात. त्यांना अभिप्रेत असलेले शिक्षण शाळेने विद्यार्थ्याला भावी जीवनासाठी तयार करणे आहे... बाह्य शिस्तीपेक्षा त्यांना आंतरिक शिस्त शाळेत निर्माण होणे महत्त्वाचे वाटते. आज शाळांमध्ये तेच हरवल्याने केवळ भीतीच्या पायावर शाळा उभ्या आहेत.
शाळेत सतत शिकण्याची प्रक्रिया सुरू असणे त्यांना विलक्षण महत्त्वाचे वाटते. ते शिकणे केवळ शाळेतच नाही तर प्रत्येक क्षणाला शिकणे आहे. यातूनच शाळा त्यांना विलक्षण महत्त्वाच्या वाटतात. त्यांचे एक विलक्षण धाडसी विधान आहे. ते म्हणतात, ‘शाळा ही मला मंदिर-मशीद-चर्चपेक्षाही पवित्र वाटते कारण इथे शिकण्याची निरंतर प्रक्रिया सुरू आहे आणि इतरत्र ही शिकण्याची प्रक्रिया बंद झाली आहे....’’
शाळा हे या अर्थाने कृष्णजींना धार्मिक केंद्र वाटते....’’


उत्तर लिहिले · 9/1/2024
कर्म · 51830
0
जागतिक स्वीकृतीसाठी शाळा स्तरावर उपक्रम?

जागतिक स्वीकृतीसाठी शाळा स्तरावर उपक्रम:

जागतिक स्तरावर स्वीकृती मिळवण्यासाठी शाळा स्तरावर अनेक उपक्रम राबवले जाऊ शकतात. ज्यामुळे विद्यार्थी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर अधिक सक्षम बनतील आणि जगाला समजून घेण्यास मदत होईल.

उपक्रम:

  1. आंतरराष्ट्रीय भाषा शिक्षण:

    शाळेमध्ये विविध आंतरराष्ट्रीय भाषांचे वर्ग सुरू करणे. जसे की, फ्रेंच, स्पॅनिश, जर्मन, जपानी, इत्यादी.

  2. सांस्कृतिक कार्यक्रम:

    विविध देशांच्या संस्कृती, कला, संगीत, नृत्य आणि खाद्यपदार्थ यांवर आधारित कार्यक्रम आयोजित करणे.

  3. आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थी विनिमय कार्यक्रम:

    विद्यार्थ्यांना इतर देशांतील शाळांमध्ये शिक्षण घेण्यासाठी पाठवणे किंवा इतर देशांतील विद्यार्थ्यांना आपल्या शाळेत आमंत्रित करणे.

  4. ग्लोबल सिटिझनशिप एज्युकेशन (Global Citizenship Education):

    जागतिक नागरिकत्व शिक्षण कार्यक्रम राबवणे, ज्यात विद्यार्थ्यांना जगातील समस्या, मानवाधिकार आणि सामाजिक न्याय याबद्दल माहिती दिली जाते.

  5. संयुक्त राष्ट्र (United Nations) मॉडेल कार्यक्रम:

    विद्यार्थ्यांना संयुक्त राष्ट्रांच्या कार्यप्रणालीची माहिती देणे आणि त्या संबंधित मॉडेल कार्यक्रम आयोजित करणे.

  6. तंत्रज्ञानाचा वापर:

    इंटरनेट आणि सोशल मीडियाच्या माध्यमातून इतर देशांतील लोकांशी संपर्क साधने, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना विविध संस्कृती आणि विचारांची माहिती मिळेल. तंत्रज्ञानाचा वापर (EF)

  7. विविध विषयांवर प्रकल्प:

    पर्यावरण, गरीबी, शिक्षण, आरोग्य यांसारख्या जागतिक समस्यांवर आधारित प्रकल्प तयार करणे.

  8. तज्ञांची व्याख्याने:

    विविध क्षेत्रातील तज्ञांना शाळेत आमंत्रित करून त्यांचे व्याख्यान आयोजित करणे, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना जगातील नवीन घडामोडी आणि संधींची माहिती मिळेल.

हे काही उपक्रम आहेत ज्यांच्या साहाय्याने शाळा जागतिक स्वीकृतीसाठी प्रयत्न करू शकतात. या उपक्रमांमुळे विद्यार्थ्यांमध्ये जागतिक दृष्टिकोन वाढण्यास मदत होईल आणि ते भविष्य्यात एक जबाबदार नागरिक बनू शकतील.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 160
0
जागतिक स्वीकार्यता विद्यार्थ्यांमध्ये येण्यासाठी शाळा स्तरावर काय काय करावे लागेल?

जागतिक स्वीकार्यता विद्यार्थ्यांमध्ये येण्यासाठी शाळा स्तरावर करावयाच्या गोष्टी:

जागतिक स्वीकार्यता (Global acceptance) विद्यार्थ्यांमध्ये रुजवण्यासाठी शाळा स्तरावर अनेक उपाययोजना करता येतील. काही महत्त्वाचे उपाय खालीलप्रमाणे:

  1. विविध संस्कृतींचा आदर:

    शाळेमध्ये विविध संस्कृती, भाषा आणि परंपरा यांचा आदर केला पाहिजे.

    • विविध संस्कृतींविषयी माहिती देणारे कार्यक्रम आयोजित करणे.
    • जागतिक स्तरावर महत्त्वाच्या व्यक्तींविषयी माहिती देणे.
  2. सहिष्णुता आणि समजूतदारपणा:

    विद्यार्थ्यांमध्ये सहनशीलता आणि समजूतदारपणा वाढवण्यासाठी प्रयत्न करणे.

    • Role play, चर्चासत्रे, गटकार्य यांसारख्या उपक्रमांचे आयोजन करणे.
    • 'वसुधैव कुटुंबकम्' या भारतीय संस्कृतीच्या विचारांचे महत्त्व पटवून देणे.
  3. भेदभाव विरोधी शिक्षण:

    शाळेमध्ये कोणत्याही प्रकारचा भेदभाव (लिंग, जात, धर्म, वर्ण, वंश, सामाजिक स्तर) होणार नाही, याची काळजी घेणे.

    • भेदभाव विरोधी नियम व धोरणे तयार करणे.
    • शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांशी समानतेने वागणे.
  4. संपर्क आणि संवाद:

    विद्यार्थ्यांना वेगवेगळ्या पार्श्वभूमीच्या लोकांशी संवाद साधण्याची संधी देणे.

    • परदेशातील शाळांशी भागीदारी (Student exchange program) करणे.
    • online communication tools चा वापर करणे.
  5. भाषा आणि संवाद कौशल्ये:

    विद्यार्थ्यांना विविध भाषा शिकण्यासाठी प्रोत्साहित करणे, जेणेकरून ते इतरांशी संवाद साधू शकतील.

    • विदेशी भाषा वर्ग सुरू करणे.
    • संवादावर आधारित उपक्रम राबवणे.
  6. जागतिक समस्यांविषयी जागरूकता:

    विद्यार्थ्यांना जागतिक स्तरावरच्या समस्या जसे की जलवायु बदल, गरीबी, असमानता यांविषयी माहिती देणे.

    • या विषयांवर चर्चा करणे, निबंध स्पर्धा आयोजित करणे.
    • चित्रकला, पथनाट्ये, माहितीपट (documentary) दाखवणे.
  7. सामाजिक कार्य:

    विद्यार्थ्यांना सामाजिक कार्यात सहभागी करणे, ज्यामुळे त्यांना समाजाची जाणीव होईल.

    • स्वच्छता अभियान, वृक्षारोपण, रक्तदान शिबीर आयोजित करणे.
    • गरीब व गरजू लोकांना मदत करणे.

हे काही उपाय आहेत ज्यांच्या साहाय्याने शाळा जागतिक स्वीकार्यता विद्यार्थ्यांमध्ये वाढवू शकते.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 160